Suplementi Pena Shqiptare/ Tomorr Shasho: Jo, nuk e ka fajin koha

726
Si shumë të tjerë, Shpëtimi vendosi që të largohej nga qyteti P. e të vendosej në Tiranë. Fati i eci. Me ndihmën e një shoku të shkollës së lartë, filloi punë si mirëmbajtës makinerie në një linjë prodhimi këpucësh. Kishte përfunduar shkollën e lartë për inxhinier mekanik, por vazhdimisht kishte ushtruar detyrën e mekanikut. E favorizonte kryerja e shkollës së mesme mekanike. Në fillim u sistemua në një apartament, dhomë e kuzhinë, të cilën e mori me qira. Po me ndihmën e shokut sistemoi gruan me punë në repartin e rrobaqepsisë, ngjitur me atë të këpucarisë ku punonte vetë. Prindërit, Sadiku e Fatimeja nuk u shkuan nga pas. Arsyja kryesore ishte shtëpia. Dhomë e kuzhinë ishte e pamjaftueshme. Aty në qytetin P. dispononin dy dhoma e një guzhinë. Të dy ishin pensionistë. Kishin shoqërinë e njerëz të afërt. Vajzën, Sanien, e kishin të martuar, por ishte larguar me banim në Itali. Ajo u thoshte shpeshherë që të shkonin e të banonin në Itali, por si Sadiku e Fatimeja e kishin kundërshtuar. “S’kemi përse të largohemi – i thoshnin. – Këtu kemi djalin me nusen, nipin e mbesën. Shoqërinë e kemi, shtëpinë po, pensionistë jemi, përse të largohemi? Ç’na duhet Italia?” Largimi i Shpëtimit i lëndoi pak, por përsëri thoshnin: ja ku është Tirana. Hip autobusit e për dy orë je në Tiranë. Së bashku dilnin për të psonisur, së bashku shkonin te kafeneja e preferuar dhe pinin kafe çdo mëngjes. Shpëtimi ishte djalë i vetëm, por nuk iu bënë pengesë që të largohej. Vetë vendosi, vetë u largua. Të dy kishin dalë në ballkon e vështronin njërëzit që lëviznin në sheshin e qytetit. Kujtonin vitet e jetës së tyre. Sadiku kujtonte punën si traktorist, shkollën e mesme e të lartë, të cilat i përfundoi me shkollë nate. Kujtonte punën si drejtor i SMT-së. Fatimeja u ngrit me të shpejtë e i tha: “Erdhi Shpëtimi me nusen e fëmijët”. Zbriti me të shpejt shkallët e u doli përpara. I mori Bardhës vajzën nga krahu. Shpëtimi mbante valixhen, ndërsa Bardhës i mbeti djali 5 vjeçar e çanta e dorës. Sadiku doli e i priti aty te hyrja e apartamentit. Me të parë Shpëtimin që po ngjiste shkallët, i foli: – Po hë, or djalë, se na thave sytë, mirë që u kujtove! – Puna, puna, baba. Nuk të lë pronari. Të merr frymën. Iku koha juaj. – Iku si kohë. Njeriu në çdo kohë ka punuar. Puna të mban gjallë e të sjell të mirat. Ka punuar e ka respektuar si miqtë e shokët. Nuk përmendi fjalën prindër, sepse mund të lindte ndonjë keqkuptim. U ulën. Pas pak filluan të pyesnin njëri – tjetrin, se si ia kishin kaluar gjatë kesaj kohe. Sadiku e Fatimeja kishin marrë fëmijët në prehër e po i përgëzonin. Bardha po hapte valixhen. Nxori peshqeshet e prura për Sadikun e Fatimenë. Fatimeja i fërkonte kokën mbesës dhe sytë i hidhte nga Sadiku. – Për punën e mora vesh, – foli Sadiku, – po fëmijët ku i lini? I çoni në çerdhe? – Aaaaa, për këtë e kemi problem, -nisi bisedën Shpëtimi. U shkëput nga mbështetësja e divanit për t’iu afruar më afër të atit, që hapi atë problem për të cilin kishin ardhur. –Tani për tani i lëmë te një plakë. E kemi komshi. Eshtë këtej nga anët tona. Jeton vetëm. – Po pse e vetme e uruara, s’ka fëmijë? – pyti Fatimeja. – Ehhh, moj mama! Ka. por ç’i do që i ka! – u hodh Bardha që po sqaronte të vjehrrën. Fatimeja po mendonte me vete: “I paskërka bërë mirë Tirana, me sa po dëgjoj!” – Në këtë kohë ç’po dëgjojmë e ç’po shohim! – foli Sadiku, që deri në atë çast nuk e kishte hapur gojën, po vetëm dëgjonte e merrej me të nipin. Shpëtimi i shkeli syrin Bardhës . – Tani, meqënëse ra dhe fjala, problem kemi jo vetëm femijët, por edhe shtëpinë. Bardha u afrua afër Fatimesë, i mori dorën midis duarve të saj. Lekët e qirasë janë të humbura, e nuk janë pak! Po i rrisin çmimet çdo muaj. I kërkon i zoti i shtëpisë drëng – drëng, pa iu dridhur fare qerpiku i syrit. – Të mos i kaloi as data, – ndërhyri Bardha. – Pale dritat, uji. . . . lëre mos e pyet! Lekë, vetëm lekë kërkojnë të gjithë. Ndaj kemi ardhur që t’u marrim në Tiranë. Edhe ne t’na ndihmoni, por të shikoni edhe ju një ditë të bardhë. Ra një heshtje. Sadiku s’po fliste. Fatimeja kish ulur kokën. Edhe ia donte qejfi, se shkonte pranë djalit, por edhe s’ia donte… – Këtë problem e kemi rrahur çdo ditë me Bardhën. E mira është që të shesim këtë shtëpi, marrim pak kredi dhe blejmë një hyrje të bollshme. – Jo, jo! Nuk lëvizim!Jemi shumë mirë ketu! Nuk na mungon gjë. Ju vini, ne do të vijmë t’ju shikojmë e t’na shikoni. Po edhe çupa vjen e rri dy ditë rehat. Jo, jo, është gjë që s’bëhet! Sadiku tregohej i vendosur. Fatimeja vetëm heshtte. Shpëtimi ndërhyri i prerë. – Ti lëmë fjalët! Ju do të vini në Tiranë! Boll u robtuat këtu mes maleve! E çfarë patë? Çfarë gëzuat? Ngele majë traktorit tërë jetën! Pastaj fshat më fshat e mal më mal. Kjo po nuk la arë të fermës pa punuar… – Jo, or bir! Ne vërtet punuam, ashtu si thoni ju, por edhe u gëzuam. Të lindëm ty, Sanien. . . Me shtëpi ju bëmë. . . Përfunduat të dy shkollën e lartë. Ti inxhinier mekanik, Sania – mësuese. U martuat e jeni bërë me fëmijë. Ne po, të gëzuar, sepse u bëmë gjyshër. Kjo është jeta. Jeta jetohet kudo. Lutjet e Shpëtimit e të Bardhës zunë vend. Shtëpia u shit me gjithë plaçkat që kishte brenda. Vetëm krevatin dopio nuk e shiti Sadiku. E kam kujtim, se është mobla e parë që kam blerë – foli Sadiku një ditë. Me këtë dëshirë të Sadikut u bashkua edhe Bardha. Krevatin e mori me vete në Tiranë. Ditët e para të jetës në Tiranë Sadiku u mërzit, por më vonë zuri shokë e ia kalonte bukur. Fatimeja ishte më e zënë me punët e shtëpisë e me fëmijët, por përsëri ishte e kënaqur edhe pse Bardha kish filluar ta “harronte” ta përshëndeste kur nisej e kur kthehej nga puna! Vetëm kish filluar të gulçonte nga “lodhja në punë”. Nuk “kishte më kohë” t’i hidhte duart në qafë, apo t’i fërkonte duart Fatimesë, kur rrinin afër në divan. Po një natë, një natë që mos ardhtë kurrë! Sa i tronditi! Lajmi i vdekjes do të ishte më i ëmbël par ta, se ajo fjalë që dëgjuan. Shpëtimi u tha, se e mira ishte që të jetonin më vete. Boll e kini një dhomë. Ju jeni mësuar të jetoni edhe me një dhomë! Pensioni u del dhe u tepron. S’do të kini hyrje – dalje siç kemi ne. Ka ardhur koha që prindërit të jetojnë më vete. Nëse dëshironi, dhe e mira kështu është, mund t’u çojmë edhe në një shtëpi pleqsh. Ai shoku ka biseduar e ka siguruar një shtëpi pleqsh andej nga rrëza e Dajtit. Vend i freskët, ashtu si e kini dëshirën ju. Shpëtimi fliste e fliste, kurse nga sytë e Fatimesë kishin filluar të derdheshin rrëketë e shiut. Sadiku u çua e ndezi një cigare. S’kishte vënë kurrë cigare në gojë. E ndezi nga marazi. Po jetonin në një dhomë duke u lutur çdo natë që vdekja t’u vinte një orë e më parë. Sadiku e Fatimeja i dëgjonin e i shikonin si fshehtas. Për t’u takuar, jo e jo. Hynin e dilnin si në shtëpinë e tyre krushku e krushka e, sidomos, ai shoku i Shpëtimit. Erdhi Viti i Ri. Eh, ai vit! – Po ne nuk psonisëm për Vitin e Ri apo nuk e festojmë dot? – Me sa dëgjova, – sqaronte Fatimeja, – Shpëtimi ka ftuar vjehrrin e vjehrrën, si dhe atë shokun për Vitin e Ri. Ma do mendja se edhe ne do t’na thotë! Na ka nënë e babë. – Po, moj po, në atë krah fli ti, se do të ftojë! Bardha gjithë ditën rregulloi shtëpinë. Vendosi perdet e reja që i kish sjellë për dhuratë shoku i Shpëtimit. Vendosi tullumbace e shirita në guzhinë. Nxori nga bufeja kompletin e pjatave dhe të gotave, të cilat i kishte blerë me rastin e Vitit të Ri. Era e gjelit të detit, i cili kish filluar të piqej në furrën e sobës, mbushi me aromë shtëpinë. Aroma e gjelit kishte gjetur një vrimë e ishte futur edhe në dhomën e pleqve. Kishte humbur fjala “ nënë e baba” e qe zevendësuar me fjalën “pleqtë”. Erdhi mbrëmja. Jashtë – gjallëri. Sadiku e Fatimeja zgjasnin kokën te dritarja. Dëgjonin urimin që bënin njerëzit:”Gëzuar Vitin e Ri!” Asnjë lëvizje e Shpëtimit drejt dhomës së pleqve. Në shkallët e hyrjes u dëgjuan kërcitje këpucësh dhe të qeshura. Shpëtimi doli te parmaku i shkallëve dhe u foli vjehrrës e vjehrrit: “Po hë, ku jeni?! U vonuat!” Replika e të qeshura. Arriti edhe shoku me gruan e dy fëmijët. Darka u shtrua në guzhinën e zbukuruar. Kërcitën gotat. Dëgjoheshin urimet e të qeshurat, të cilat shponin murin ndarës me dhomën e pleqve e përplaseshin në veshët e Sadikut e Fatimesë, të cilët kishin vënë përpara një copë bukë me djathë e sallatë jeshile. Uronin, jo për Vitin e Ri, por që vdekja t’u vinte sa më shpejt! – Mirë na e bëre, or djalë! – Pse kështu, or bir, – ngashëreu Fatimeja. U shtrin në krevat, mbuluan kokën me batanie që të mos dëgjonin të qeshurat matanë dhomës, ndërsa jastëkët po lageshin nga lotët. (Ju lutem, kushdo që do të mund ta lexojë, mos ta quajë trillim. Eshtë ngjarje e vërtetë)
Sigal