Banoja në fshat. Një zonë e thellë. Po të dije të ndërtoje jetë edhe atje ndërtohej jeta. Kuptohet, në kushtet e një vendbanimi, në zonë rurale. Në fshat më mbanin për njeri të hedhur. U pëlqenin të bisedonin me mua. Kisha shumë bashkëmoshatarë. Jo se zotëroja ndonjë specialitet të veçantë, për të cilin mund të kishte pëlqim. Ngaqë lexoja libra, shfrytëzoja shtypin e kohës, revistat, bëja ndonjë interpretim, sipas mënyrës time. Duket se ky lloji trendi në komunikim i joshte bashkëmoshatarët, të cilët më rrinin afër, duke më quajtur si njeri që i ngjit fjala. Të kemi të mençur, më thoshin si me të qeshur. Unë e kuptoja afërsinë e tyre dhe sillesha me ta si njeri i shtëpisë. Kjo i tmerronte ca zyrtarë skeptikë, ca njerëz që as këpucët nuk dinin të lidhnin. Ishin vërtetë xhanavarë. Për shkak të detyrave partiake, e mbanin veten sikur të kishin dalë nga oborri i zotit. Këtë dukuri e kisha të qartë dhe kjo më bënte të isha edhe më i mbrojtur, më shumë finok. Fryma e partisë mbizotëronte kudo e mbi çdo gjë. Sapo kishte kaluar viti i ri 1981. Ishin ditët e para. Në fshat ditët e dimrit janë të ngarkuara me shumë punë të vështira. Unë kryeja një detyrë të rëndomtë. Një pasdite afrohet korrieri i fshatit e më thotë në vesh:-Ka ardhur një vendim nga lart. Është fjala për ju. Kuptova se këto ditë do fillosh punën në një nga zyrat e pushtetit në qytet. Të lutem mos më nxirë emrin gjëkundi, se më piu e zeza. Kaq më tha korrieri dhe iku me nxitim, për të prishur çdo dyshim nga ky takim I emergjendtë. Korrieri kishte shumë të drejtë. Nuk kaluan as njëzetekatër orë, ku më thërresin në byronë e partisë së kooperativës dhe më komunikojnë vendimin për të filluar një detyrë shtetërore në qytet. Natyrisht u gëzova. Nuk ishte e lehtë të zije një vend pune në qytet. Bëhet fjalë për vitin 1981, kur detyra apo funksione të tilla ishin të rezervuara për miqtë dhe shokët e zyrtarëve të lartë. Nuk po u besoja as syve, as komunikimit të vendimit të marrë nga lartë. Njerëzit e shtëpisë u gëzuan në fillim, por krijuan edhe një dyshim të madh. Si është e mundur thanë që të besojnë një vend pune në qytet? Në fshat e merrnin për një lojë të turpshme. Megjithatë, nuk u ndjeva, nuk e dhashë veten. E premte 8 janar 1981. Isha bërë gati të shkoja në qytet për t`u paraqitur pranë kuadrit. Dola nga shtëpia i veshur fare thjeshtë. Mbaja veshur një këmishë të hollë jeshile të çeltë, pantallona doku, të pa hekurosura. Tek dera e shtëpisë më shoqëroi nëna. Vetëm sa më shoqëroi për të më përcjellë mua në qytet, si një nëpunës i ardhshëm. Nuk mbaj mend të më ketë thënë ndonjë fjalë, si djalë që më kishte. Kisha një merak të vetëm: Në qytet doja të merrja me vete edhe dy thasë me libra, të cilat i paketova një natë më parë. Shkova tek sekretari i byrosë dhe iu luta të më rezervonte një vend në veturën, që ishte posaçërisht për titullarin e ekonomisë bujqësore.-Pyeti më parë more bir, duan apo nuk duan t`i marrin thasët me libra ata, se çfarë nuk u pjellë mendja, -m`u lut nëna. Sikur të ndjente diçka të keqe, diçka të shëmtuar nëna ime, fisnikja ime, ëndërra e jetës time.-Më duhet të marrë me vete dy thasë me libra, nëse mundem ti transportoj me makinën tuaj?- i u luta drejtuesit të partisë në fshat. Ai më pa me vetulla të ngrysura dhe psherëtiu. M`u duk se nuk po mbushej me frymë. Kërkesa ime e thjeshtë e rëndoi së tepërmi, e bëri me zemër.-Epo kështu e kanë këta kodoshë, mendova me vete. Bëhen ziliqarë kur dikush i ofrohet një vend pune në qytet.-Ç`i do librat, nuk të japin bukë ato. Paske dy thasë, pale! Ku do i çosh, do tallen të tjerët me ty kur t’i shohin në qytet. Qenke aguridhe fare…!, ma preu shkurt njeriu i partisë në fshat. Nëna po më priste me ankth të madh, me padurim. Nuk dinte se çfarë kishim komunikuar ne të dy, por e parandiente. I njihte mirë ata sojsëzësh sa e kishin hapin. Megjithatë, ata bënin ligjin. Orët po kalonin. Duhej të shkoja të paraqitesha për të marrë detyrën. Nuk më dilej nga shtëpia. Thasët me libra i kishte vendosur nëna prapa derës së kuzhinës dhe nuk e mbante vendi.-Djali ushqen shpirtin me librat, këtë nopranë nuk duan ti ngarkojnë në makinë, sikur automjeti të jetë privat. Janë zemërzinj! Janë ziliqarë! Nuk duan që djali im të fillojë punën në qytet. Sikur t`a kenë meranë e tyre. Janë ndarë në, ne të fshatit dhe, ata të qytetit. Duan të rrojnë vetë si veshka në mes të dhjamit. Ne këtu në fshat të mos shohim pak dynjallëk. U raftë një pikë mu në kokë! Mos e pafshin dritën e bardhë, kurrë! Zemërimi i nënës arriti kulmin. Nuk e kisha parë kurrë aq shumë të irrituar. Ndoshta ngaqë donin të më pengonin të mungoja ditën e emërimit tim në një punë të re. Këtë nuk e kemi të saktë, por rrethanat të linin të kuptoje se, edhe kjo ishte një arsye, ku të shkon mendja. Në rrugë pranë shtëpisë, ku kaloni automjete të shumta, ndaloi një kamion i tipit “Zis”. Ishte ngarkuar dinga me thasë të mbushur me hime, ushqim për derrat. Mbi ngarkesë qëndronin tre burra dhe dy gra. Njeri prej tyre tha se kishte marrë urdhër që të merrnin dhe thasët me libra për t’i çuar në qytet. Njeri prej tyre zgjati duart dhe i ngriti thasët lart. “Të presim të vish t’i marrësh”, m`u drejtua mua. Kishte vrazhdësi në komunikim dhe në fytyrë. Në vendtakim kam pritur shumë. Prit se mos vinte makina me ngarkesë ku ishin dhe librat e mi, dhe s`ka. Kaluan orë dhe mjeti i transportit me ushqime për kafshët, nuk po vinte. Atë natë gjumi nuk më zuri, deri afër në të gdhirë. Të nesërmen një bashkëfshatari im, të cilin e takova rastësisht në sheshin e qytetit, më tha që të mos lodhesha kot. Thasët me libra i kishin asgjësuar sa hap e mbyll sytë. I kishin degdisur diku në një kanal, pranë rrugës nacionale, që lidhte dy qytete fushorë. Të më besoni: jam ndjerë fajtor përpara autorëve të shumtë, librat e të cilëve i kisha blerë, duke i mbledhur lekët një nga një. Jo vetëm kaq. Në thasë kisha dhe tre libra, të miqve të panjohur, që i mbaja si kapital i çmuar. Ishin miq të mi të huaj, Fridrik Niçe, Omer Kajan, Faik Konica, emrat e të cilëve askujt nuk ia kisha treguar. Ishin ndaluar me vdekje të hynin në vendin e shqiponjave. Me siguri që jam kritikuar për braktisjen e tyre, por nuk ishte faji im. Fajin e kishte koha. Unë u kërkoj të gjithëve ndjesë për atë që më ndodhi. Humbja e librave, pasuria e bibliotekës time, më ka ngelur peng, i vetmi peng që kam në jetë. Një peng që më është kthyer në stres. Stresi thonë është i rrezikshëm për jetën. Po e vuaj, si një mallkim, që nuk e di se nga kush e kam.
