Përparim HALILI
Krahas sektorit të drejtësisë, ndërkombëtarët po kërkojnë që dekriminalizimi të zbatohet edhe ndaj nëpunësve të shtetit
Kufizimi i procesit të “Vetting”-ut, vetëm në sektorin e pastrim-vetëpastrimit të drejtësisë shqiptare është cilësuar nga ndërkombëtarët dhe grupet e interesit brenda vendit, si i pamjaftueshëm, si jo dekriminalizim total i strukturave të krejt bazës dhe piramidës shtetërore, mbasi realisht “pastrimi” i krimit dhe korrupsionit po bëhet vetëm në një “parcelë” të një pushteti të “shigjetuar”. Nuk themi, që ky proces të ndalet në drejtësi, gjersa nuk po bëhet edhe në sektorët e tjerë, përkundrazi, themi që “Vetting” u të veproj në çdo sektor të administratës dhe shërbimeve shtetërore. Pse? Sepse procesi “Vetting”-ut po zbatohet vetëm ndaj gjyqtarëve e prokurorëve që kanë detyrim kushtetues e funksional të ndëshkojnë krimin, korrupsionin, cenimin e të drejtave sociale etj. Por, nuk po bëhet “Vetting”-u për “lëndën e parë” me të cilën “punon” drejtësia. Pra, po pastrohet ajo strukturë që ka detyrë të ndëshkoj krimin, por nuk ka nisur të pastrohet pjesa e inkriminuar! Këtë qëndrim me dy standarde, kanë menduar e kanë nisur ta unifikojnë ndërkombëtarët, për ta aplikuar “Vetting”-un edhe në pushtetin ekzekutiv, pra në administratën publike. Një urdhër i formës së prerë i dhënë prej diplomacisë dhe agjencive investiguese ndërkombëtare është çuar disa ditë më parë tek kryeministri Edi Rama, për të nisur urgjent procesin e “Vetting”-ut edhe në administratën shtetërore në çdo nivel të saj! Sipas projektit, tri do të jenë pistat e procesit të “Vetting”-ut, që pritet të nis ndaj drejtuesve dhe nëpunësve të administratës publike:
1. Verifikimi i pasurive fizike e financiare.
2. Verifikimi i gjendjes penale.
3. Verifikimi i vendqëndrimeve dhe aktiviteteve jashtë Shqipërisë, pas vitit 1992.
Siç kuptohet nga tre pistat e hetimit, të cilat do të nisin me vetë deklarime ashtu si edhe deputetët dhe të zgjedhurit e pushtetit lokal, duket se ndërkombëtarët disponojnë dosje konkrete për çdo drejtues dhe zyrtar të administratës publike, ndaj po i diktojnë kryeministrit Rama aplikimin e procesit të “Veting”-ut edhe për ta, duke e nisur prej nëpunësve të zyrës së tij. Nuk e dimë, nëse kryeministri do të çojë ndonjë projekt-ligj në parlament, apo nëse do të nxjerr ndonjë urdhër administrativ për ekzekutim direkt, për të hapur “letrat” e zyrtarëve të institucioneve shtetërore, por kemi informacion të detajuar, se hapja e këtyre “letrave”, do të “boshatis” administratën publike nga nëpunësit e do të largoj nga detyra, shumë drejtorë dhe funksionarë të lartë të shtetit, që nga kryeministria e deri tek drejtoritë e institucioneve dhe shërbimeve publike në qarqe, rrethe e qytete! Sipas informacionit që ka gazeta “Telegraf”, mendohet se nëse bëhet “Vetting”-u në administratën publike, zyrat do të boshatisen nga 11 mijë zyrtarë me dosje krimi me skedë brenda e jashtë vendit dhe nga 43 mijë drejtues shtetërorë të çdo niveli, të cilët figurojnë me pasuri të vëna me rrugë krimi e korrupsioni jashtë detyrës dhe gjatë detyrës zyrtare. Shërbimet e specializuara të huaja, në bashkëveprim me shërbimet e specializuara shqiptare, kanë hartuar listat e nëpunësve dhe drejtuesve të administratës publike në çdo sektorë dhe pritet t’i dorëzojnë ato pranë çdo ministrie përkatëse, për të nisur procesin e “Vetting”-ut. Kujtojmë që afro 1 vit më parë, gjithë drejtorët e institucioneve dhe zyrtarët e nivelit të dytë në qendër, në qarqe e në rrethe, bën vetëdeklarime pranë institucioneve të tyre eprore, lidhur me gjendjen penale që ata kishin për aktivitetin e tyre brenda dhe jashtë Shqipërisë. U tha se brenda muajit maj 2016, këto vetë deklarime, do të verifikoheshin nga institucionet eprore dhe në shtator do të niste “pastrimi” i drejtuesve dhe zyrtarëve të inkriminuar, të dënuar me vendim të formës së prerë, të atyre me diploma false dhe të atyre që kanë krijuar pasuri me burim aktivitetin e krimit e korrupsionit. Ky proces nuk vazhdoi më tej, duke u lënë në harresë prej ministrive, me pasojë mbajtjen në zyra e në krye të zyrave të mijëra individëve me rekorde kriminale e me diploma false. Siç duket, ky mos zbatim detyrimi ligjor, ka detyruara faktorin ndërkombëtar, që krahas procesit të “Vetting”-ut në drejtësi, të kërkoj me urdhër edhe “Vetting”-un në administratën shtetërore e cila siç dihet është kthyer në një “ushtri” shtetarësh, drejtorësh e nëpunësish që e kanë tjetërsuar administratën publike në moçal krimi e korrupsioni masiv, ekstrem e të shfrenuar.