Poetët dhe filozofët i kanë interpretuar ëndrrat e këqija dhe makthet e natës si fantazi romantike ose si manifestime të anës së errët të natyrës njerëzore.
Shumë shkencëtarë i kanë studiuar ato si jashtë dhe brenda mjediseve laboratorike me qellim për të kuptuar në mënyrë më shkencore vendin e tyre në jetën njerëzore.
Një studim kandez zbulon se njerëzit që përjetojnë ankthe të rregullta deri në dy javë shfaqin një model të pazakontë të të menduarit.
Sipas studimit thuhet se personat që kanë patur një gjumë të parehatshëm, plot me makthe dhe ëndrra të frikshme janë më kreativë dhe sidomos për të realizuar piktura.
