Nga Valmora GOGO
Ish-ministri i Drejtësisë zbulon sherret me kryeministrin, debatin për reformën në drejtësi dhe përfshirjen e Sorosit. Ja vendimet e qeverisë të miratuara pa mbledhjen e ministrave
Pa “xhaketën” e ministrit, edhe pse Manjani as që e preferon ta përdorë qoftë edhe në kuptimin figurativ, tani ish-ministri i Drejtësisë duket krejt i çliruar nga punët e mëdha të qeverisë. Ylli Manjani nuk është një ministër klasik dhe as tipik shqiptar. I hapur deri në detaje të imtësishme me mediet, me deklarata që tronditën opinionin publik pas shkarkimit, por njëkohësisht një profesionist e qytetar i angazhuar.
Ish-ministri i Drejtësisë, që u shkarkua nga kryeministri Rama rreth 2 muaj më parë tregon detaje të pazbardhura nga puna në qeverinë shqiptare dhe raportin me Ramën:
• si i kërkohej të merrte leje për të folur publikisht te drejtori i Ramës, Endri Fuga, si qeveria shqiptare merrte vendime pa u mbledhur,
• si tenderët zhvilloheshin në shkelje të plotë, si kryeministri Rama ka shantazhuar me telefon gjyqtaren e Kukësit,
• si kanabisi mori përmasa dhe luftën e tij me Ramën e Tahirin për ta pranuar si fenomen dhe çfarë marrëdhëniesh ka tani me Ilir Metën e LSI-në.
Manjani rrëfen në këtë intervistë të gjithë prapaskenën e shkarkimit të tij, çfarë komunikoi me Metën, zbërthen Reformën në Drejtësi dhe përfshirjen e SOROS-it, por sigurisht që i përgjigjet edhe pyetjes ”Cilët ministra flinin me dashnoret te Santa Quaranta”.
Le ta nisim këtë intervistë me zhvillimin e fundit, si e komentoni dekretimin e Fatmir Xhafajt si ministër të Punëve të Brendshme, nga presidenti Bujar Nishani, edhe pse ai shprehu rezervën e tij?
“Shikoni, sigurisht presidenti është brenda kornizës kushtetuese. Padyshim, jo Xhafaj, por edhe Enver Hoxha po të ishte gjallë, për sa kohë nuk ka një ligj që e dënon figurën apo veprimtarinë e këtyre personave, sigurisht që presidenti nuk ka çfarë të bëjë tjetër përveçse të respektojë formalisht propozimin e kryeministrit. Pastaj, nëse kryeministri ka bërë zgjedhjen e duhur apo jo, sigurisht kjo është një çështje që duhet ta vlerësojë më së pari opinioni publik, por ka një problem: Çështja e unitetit të kombit nuk është vetëm një çështje kushtetuese. Në fakt ka mbetur e pazgjidhur, ka mbetur deklarative në Kushtetutë, por pa instrumentet e nevojshëm se si garantohet uniteti i kombit. Prandaj kjo çështje duhej të trajtohej me më shumë përgjegjshmëri, më me shumë moral dhe më me shumë angazhim ndërmjet aktorëve që kanë detyrë të formojnë qeverinë. Mirë do të ishte të mos ishte pjesë e përplasjeve politike. Padyshim Fatmir Xhafaj nuk është pjesë e ligjit të dekriminalizimit. Çfarë dua të them me këtë? Dua të them që Parlamenti Shqiptar ka çështje shumë më të mprehta për të zgjidhur, kriminelë që janë të freskët në memorien e institucioneve shqiptare dhe jo vetëm, por janë edhe të freskët në memorien e njerëzve që jetojnë sot. Që marrin frymë. Dhe patjetër që Fatmir Xhafaj nuk është kjo kategori. Fatmir Xhafaj mbart në vetvete historinë e së shkuarës politike në Shqipëri dhe padyshim që problemi është moral dhe politik dhe turpi, nëse është turp, duhet t’u takojë atyre që e miklojnë, që e fryjnë Fatmir Xhafajn, që e promovojnë dhe jo vetë Fatmir Xhafës”.
Të mbetemi te Xhafaj dhe Reforma në Drejtësi. Ju keni qenë ministër i Drejtësisë në kohën që Xhafaj ka qenë kreu i Komisionit Parlamentar të Reformës në Drejtësi. A mund të na tregoni me detaje se çfarë bashkëpunimi keni pasur me Xhafajn për të pyetur më tej për lidhjen e kësaj reforme me SOROS-in dhe ekspertët e këtij fondacioni. Analisti Ilir Kulla e ka thënë 2 herë publikisht që Xhafaj u ka bërë kërkesë këtyre ekspertëve, madje është pranuar edhe se SOROS-i ka dhënë kontribut në reformë, edhe Edi Rama vetë…Si e shikoni ju Reformën në Drejtësi dhe kontributin e Xhafajt në të?
“Nuk ka shumë detaje. Gjërat janë bërë të njohura pak a shumë dhe nuk ka gjë për të fshehur. Së pari, duhet të kujtojmë se, që prej fundit të vitit 2014 qeveria nuk kishte më rol te Reforma në Drejtësi, sepse u vendos që me reformën të mos merrej më Ministria e Drejtësisë, por një komision i posaçëm parlamentar. U vendos politikisht, pra maxhoranca jonë mori vendim me arsyetimin, se kjo është një reformë shumë e madhe, me qëllim kontributin e opozitës dhe vendi ku opozita ekziston është Parlamenti. Dhe kjo është arsyeja pse u mor ky vendim, krijimi i një komisioni parlamentar me qëllim që të ishte edhe opozita brenda, gjë që në Ministrinë e Drejtësisë nuk ishte shumë komode”.
Pse?
“Kështu u gjykua. Për mua është gjykuar gabim, po kështu u gjykua. Qeveria shqiptare pas këtij vendimi nuk kishte të bënte më drejtpërdrejtë me Reformën në Drejtësi, por ajo ishte kontribuese si gjithë të tjerët. Sigurisht që nuk ndalonte askush ministrin e Drejtësisë që të kontribuonte në procesin e Reformës, por me rolin e një kontribuesi, jo propozuesi siç është sot për shembull që ministri i Drejtësisë bën ndonjë projektligj dhe e çon në qeveri dhe qeveria e çon në parlament. Në atë rast u vendos që gjithë puna të bëhej në parlament për të siguruar pjesëmarrjen e opozitës, ky ka qenë qëllimi kryesor. Në këtë komision u vu në krye Fatmir Xhafaj, sigurisht është pjesë e vendimmarrjes dhe unë nuk dua ta kthej në personale, sepse mund të ishte edhe dikush tjetër. Por në këtë rast nuk mund të ishte dikush tjetër, se me sa duket u bë që të ishte Fatmir Xhafaj, por çështja është dhe e theksoj, se nuk është faji i Fatmirit, është faji i këtyre që miklojnë Fatmirin sa herë ju duhet. Sa herë ju duhet që të shmangin vëmendjen nga një çështje themelore, krijojnë personazhe, krijojnë histori dhe çështje të vjetra, është një lloj skeme që të shmanget. Në fakt është e arritshme kjo e vëmendjes. Po ta vini re edhe para dy vjetëve kështu ka qenë, edhe dy vitet e fundit. Çfarë thotë qeveria? ”Vettingu, gjykatësit, vrasësit serialë”. Pra gjithë “faji”, në mënyrë propagandistike u kalua te gjykata, a thua se qeveria ishte më e mira. Pra, u arrit qëllimi. Nga kjo pikëpamje ky ishte qëllimi: të krijojmë një kazus për drejtësinë dhe ta çojmë në Parlament. Në momentin kur ky komision parlamentar ka filluar punën sigurisht u shfaqën një grup ekspertësh, madje edhe u quajtën “të nivelit të lartë” në mënyrë të çuditshme. S’ka ekspertë të nivelit të lartë, eksperti është ekspert, nuk ka nevojë t’i vësh nivelin. Që këtu filluan pastaj teatrot me nivele dhe historira të kësaj natyre. Çuditërisht të gjithë ekspertët që u ftuan në një mënyrë a në një tjetër ishin pjesë e Fondacionit SOROS, çuditërisht! Nuk pati asgjë jashtë Fondacionit SOROS! Dhe unë nuk jam nga ata që mendoj se e keqja e Shqipërisë është Fondacioni SOROS, nuk e kam menduar kurrë këtë gjë, por çuditërisht Network-u i këtyre njerëzve lidhej me Fondacionin SOROS. Është njësoj si të themi që takohemi diku në kafe dhe për shkak se rrimë shpesh krijojmë një Network. Kështu është edhe puna e Fondacionit SOROS. Unë nuk besoj se SOROS-i paska dhënë urdhër të bëhet Reforma në Drejtësi, se kjo është pastaj të kalosh çdo lloj imagjinate, por e vërteta është se u thirrën njerëz që njihnin njëri-tjetrin, që krijuan një marrëdhënie besimi dhe ndërtuan konceptet e para të asaj reforme në dukje në drejtësi, e cila në thelb ishte dhe është shumë, po them në rastin për të qenë diplomatikisht korrekt, shumë e sforcuar! Sepse Shqipëria kishte dhe ka probleme me drejtësinë, patjetër që po, por instrumentet e zgjedhur janë të sforcuar. Domethënë ne mund të kishim zgjedhur një qasje më të thjeshtë, më praktike dhe më funksionale, kjo ka qenë pikëpamja ime kur kam hyrë unë në Ministrinë e Drejtësisë dhe e kam shprehur këtë gjë. Pra, duhet patjetër të bëjmë disa ndryshime kushtetuese, këto duhet të ishin minimale, parimore që t’i hapnin rrugë ndryshimeve të thella në strukturimin e drejtësisë. Padyshim edhe në pastrimin e radhëve të gjyqësorit”.
A u duk për ju shqetësues fakti që shumë ekspertë i lidhte diçka: SOROSI?
“Shikoni, unë nuk jam nga ata që kërkoj konspiracion mbas ekspertëve. Nuk më është dukur fare shqetësuese. Mua më është dukur shqetësuese kjo gjë: mbyllja, produkti. Ishte i mbyllur. Nuk qarkullonte. Kur kam hyrë në ministri nuk kisha projekte, nuk kisha drafte!”
Si e justifikonin që nuk jua sillnin? Apo nuk e kishin për detyrë?
“Po që e justifikonin: ”S’ka nevojë ta shikosh se e kanë parë ekspertët”. Kjo ishte shprehja ”E kanë parë ata, ç’farë halli ke”.
Të kthehemi te Rama dhe veprimet e fundit të tij. Kryeministri shkarkoi 4 ministra, duke sjellë 4 të rinj. Pse mendoni se e bëri?
“Për të maskuar Saimir Tahirin. Për të maskuar ekzakt Saimir Tahirin!”
Pra nuk ishte një zgjidhje për opozitën?
“Jo, jo. Nuk e besoj këtë. Mund të ketë tentuar ta shesë, e besoj këtë, por në thelb unë e kam thënë që Saimir Tahiri u miklua si ”Ministër i Suksesshëm”. Për hir të së vërtetës ai ishte një ministër luajal te Rama, është një ministër që ka bërë ekzakt çfarë i ka kërkuar Rama, kryeministri i tij, në këtë kuptim luajal, asgjë gjë të keqe nuk ka, është pozitive. Por kanabizimi i Shqipërisë, gjërat e rënda kriminale që kishin ndodhur sigurisht që edhe për një defekt shumë të madh manaxherial, ndoshta që vjen edhe nga mungesa e përvojës. Saimiri është një çun i ri, detyra e dytë e jetës së tij ishte ministër, e para deputet, kështu që edhe përvoja ka të bëjë në shumë raste. Pse ka të bëjë? Sepse ministri i Brendshëm nuk është drejtor policie. Rendin publik e garanton Policia e Shtetit, i cili është një institucion krejtësisht i pavarur nga politika. Ndërsa në 3 vjet e gjysmë të fundit ne kemi parë ministrin e Brendshëm drejtor policie, drejtor hetimesh, në çdo vendngjarje, deklarohej përgjegjës për çdo gjë.
Unë jam çuditur në fakt pse reagoi ministri i Brendshëm kur unë fola për kanabisin. Unë nuk akuzova ministrin e Brendshëm me thënë të vërtetën. U ndje i vetëakuzuar”.
Mendoni që zgjedhjet nuk janë të garantuara, absolutisht?
“Janë të rrezikuara jo të garantuara! Sepse zgjedhjet sot rrezikohen, më falni për mungesën e modestisë por e kam denoncuar para një viti këtë gjë: kanabisi”.
Si lidhet kanabisi konkretisht me zgjedhjet?
“Fenomeni kapilar i përhapjes së kanabisit çon patjetër në fitimin e zgjedhjeve”.
Si?
“Sepse njerëzit që merren me kanabisin kanë punëtorë, të cilët paguhen minimumi 20 mijë lekë në veri në ditë dhe maksimumi 40 mijë lekë në jug, në ditë. Në qoftë se këtyre iu rritet nga 20 mijë lekë në 30 mijë lekë në fushatën e zgjedhjeve dhe nga 40 mijë lekë në 50 mijë lekë po në fushatën e zgjedhjeve në këmbim të mbushjes së kutive me vota, se këta kanë familje, janë rrjet, janë njerëz pa shpresë, pa punë…”.
Sa njerëz janë?
Shumë janë. Në gjithë zonat rurale të Shqipërisë, është masiv tani, nuk është më një Lazarat. Në zona rurale sot, në veri dhe në jug, përfshi edhe Shqipërinë e Mesme refuzohet të punohet toka e ligjshme për të shkuar në pyll për të vaditur kanabis. Është ofertë joshëse”.
Ka një tezë që qarkullon se shkarkimi i Tahirit është bërë si rezultat i një premtimi pasi u shkarkuat ju. Premtim i Ramës ndaj Metës…
“Është i gjithë spekulim. Unë nuk e di këtë gjë se nuk kam qenë dëshmitar i asnjë diskutimi”.
Është shkruar në media se bashkë me shkarkimin tuaj do të vinin edhe shkarkime të tjera…
“Jo nuk kanë folur kështu. Unë vetë kam thënë në deklaratën pas shkarkimit që Ramës i është kërkuar shkarkimi i ministrit të Brendshëm ndaj ai kërkon të krijojë një shfokusim të vëmendjes dhe u mor me mua. Sigurisht që mua ai më bëri nder, por këtë e kam thënë unë. Jam i bindur si drita e syve që nuk ka patur marrëveshje shkëmbimi siç pyesni ju, apo siç pret një pjesë e medias që e përdor për arsye spekulative, veçanërisht ato media që kanë një mllef ndaj Ilir Metës përgjithësisht. Pra, një pjesë e madhe e analistëve që shohin te Ilir Meta të keqen më të madhe të Shqipërisë. Mua më takon të them këtë gjë: që në gjithë dijeninë që kam unë dhe di jo pak për këtë çështje, nuk ka qenë kjo. Arsyeja e lëvizjes së ministrave përpara fushatës zgjedhore është thjesht një reagim, nervoz, ekskluzivisht nervoz, krejtësisht i paqartë i kryeministrit të vendit, i cili ndjehet në presion të gjithanshëm”.
Për çfarë presioni e keni fjalën? Nga i vjen presioni më i madh?
“Nga të gjitha anët: nga rezultatet e këqija në qeveri, nga çadra e opozitës…”
Mendoni se e presionin çadra e opozitës?
“Të mos hyjë opozita në zgjedhje nuk është gjë e vogël. Patjetër që ka ndikuar”.
Si e shihni opsionin e qeverisë teknike?
“Mua më frikëson opsioni i qeverisë teknike. Sepse të gjitha qeveritë teknike në Shqipëri, në historinë e 25 vjetëve, kanë qenë problematike. Qeveri teknike, pa mandat, pa mbështetje publike dhe politike…me qeveri teknike u bë ’97. Me disa qeveri teknike, në situata të paqëndrueshme. Unë po them çfarë kemi nga historia, kjo nuk e përjashton arsyetimin që mund të kemi nesër një qeveri teknike, në kuptimin të mbështetur politikisht nga të gjitha forcat politike, pra nuk është teknike, por me mbështetje të gjerë politike. Sepse qeveri teknike do të thotë të lëmë sekretarët e Përgjithshëm, varianti i Maqedonisë. Nuk duhet të jetë kështu!
Një qeverisje me mbështetje të gjerë politike po, mund të ishte një alternativë për të qetësuar gjakrat, për të qetësuar klimën politike dhe për të çuar vendin në zgjedhje. Por ka një problem, në kuptimin e precedentit në të ardhmen. Sepse kushdo mund të kërkojë qeveri teknike. Mua më shqetëson një gjë: pse kemi ardhur në këtë pikë? Kemi ardhur nga mungesa e dialogut! Nga arroganca që ne si maxhorancë kemi ushtruar gjithë këto kohë: ”s’pyesim për ju, s’bëjmë për ju, bëni çfarë të doni! Mos Hajdeni!” Ne deshëm të bënim edhe reformën në drejtësi me vota të blera”.
Para se të votohej unanimisht?
“Po. Mos kishte qenë lëvizja e fortë e LSI-së dhe Ilir Metës Reforma në Drejtësi do të ishte edhe më e kompromentuar sa ç’është sot”.
Kush do blihej?
“Ishte përgatitur një skemë. Edhe ky ”Vettingu” që diskutojmë ne: do përjashtohej fare opozita nga roli i saj dhe me vota të blera nga radhët e opozitës do bëheshin ato 94 votat dhe do mbyllej kjo histori. Ishte në lojë ky skenar që tregon filozofinë e arrogancës dhe eliminimit të opozitës”.
Deklaratat tuaja ishin shumë të forta pas shkarkimit. Folët për presion në telefon të Ramës ndaj gjyqtarëve. Cilën gjykatëse ka telefonuar Rama dhe i ka bërë shantazh?
“Gjykatësen e Kukësit. Është një gjykatëse e Kukësit, është marrë në telefon për të futur në burg një plak që nuk kishte paguar faturën e energjisë elektrike. Gjykatësi që dha masën e sigurisë për drejtorin e Përgjithshëm të Policisë, i cili kishte shkelur ligjin duke përdorur një pajisje të paregjistruar në institucionet shqiptare, përgjimi, krejtësisht e paautorizuar. Nëse ka shkelje ligji me të dyja këmbët, ajo ishte një shkelje ligji e megjithatë gjykatësi ç’bëri? Konfirmoi një kërkesë të Prokurorisë. Kushdo gjykatës do ta bënte atë gjë. Dolën me ”libër shtëpie”, ky dhe Policia e Shtetit e masakruan atë gjyqtar. Ajo ishte masakër shtetërore me deklarata publike dhe me sjellje krejtësisht brutale dhe harbute të Policisë së Shtetit që bënin sikur hetonin dhe kjo është një gjë që nuk mund të pranohet në një republikë me pushtete të ndara, nuk ka punë kryeministri me jetën e një gjyqtari, fare! Po fare! Çfarë thoshte kryeministri? Kush vendos kundër meje është kriminel! ”Vrasës serial”, çfarë domethënë ”Vrasës serial”? Kujt i thua? Kjo është një ngjarje shumë e rëndë, mbledh policët dhe u flet për ”vrasësin serial”, gjyqtarin?! Si mund të ishte dakord një ministër Drejtësie me këto gjëra? Kurrën e kurrës! Dhe jo një ministër Drejtësie, por asnjë qytetar normal nuk duhet ta pranojë. Është standard sjellje diktatoriale. Gjykata është jashtë nesh, është jashtë qeverisë, edhe kur gabon, edhe kur sillet e korruptuar. Në fund fare ai të sjell një vendim. Pse kur u vendos pezullimi i drejtorit të Policisë së Shtetit e ka fajin gjykata?! Po mirë ky drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit ku e mori të drejtën të përgjojë njerëz në mënyrë të paligjshme, pa lejen e prokurorit, pa lejen e gjykatës dhe me një pajisje që nuk ishte regjistruar në Republikën e Shqipërisë?! Po futën në siklet edhe Interforcën italiane! Për këto gjëra kush duhet të kërkojë hesap?! Atë gjykatës duhet ta marrësh dhe t’i bësh një lapidar, në qoftë se e ka bërë ai gjykatës! Atë prokuror që heton duhet ta mbrosh, jo sulmosh! Nuk lanë gjë pa bërë. Ishte strategji. Sigurisht që këtu kemi bërë debat me kryeministrin dhe i kam thënë dhe i qëndroj kësaj pikëpamjeje, ministri i Drejtësisë nuk komenton mbi vendime konkrete të gjykatësve! Sepse po bëra edhe unë këtë, atëherë i shkrin gjykatat”.
Ju ka kërkuar të komentoni?
“Unë kisha shkruar që nuk komentoj. Ky u nxeh dhe tha “si nuk komenton ti?” “Jo pra nuk komentoj”, thashë. Dhe kjo është gjithë historia e kësaj, duke u quajtur si një “biografi” e keqe e imja, të cilën patjetër mund ta kisha të keqe te Edi Rama, por në kuptimin e zbatimit të ligjit dhe Kushtetutës isha krejtësisht korrekt dhe nuk më intereson fare kjo pjesë. Nuk ka qenë qëllimi im të merrem me Ramën, qëllimi im ka qenë të tregoj si duhet të funksionojë një funksionar publik në kushtet e kushtetuetshmërisë dhe zbatimit të Kushtetutës dhe ligjit”.
A mund të na shpjegoni se si funksionon raporti i drejtorit të Komunikimit të Ramës, Endri Fuga me ministrat? Keni thënë se duhet të marrësh leje te ai për të folur…
“Kryeministri ka një problem me fjalën e lirë dhe me njerëzit që mendojnë. Në pikëpamjen e kryeministrit, ministri nuk është një njeri që mendon dhe që komunikon me publikun për idetë që ka. Sipas kryeministrit, ministri nuk duhet të ketë ide, mendim dhe kur e ka duhet ta shtypë. Kjo është pikëpamja e kryeministrit dhe këtë e shpreh në një farë Kodi Etike që këta e kanë bërë në 2013-ën, në atë dashurinë e madhe të koalicionit bënë këtë kod etik, duke injoruar ligjet e vendit. Kodi etik, sjellja e një ministri, është përcaktuar në ligj dhe nuk ka nevojë te kodi i Endrit, në këtë kuptim e kam përdorur kodin e Endrit për t’i rënë shkurt”.
Ju keni përmendur “lejen e Endrit”. Si funksionon marrja e lejes…
“Kolegët e tu që bëjnë studio dhe realizojnë gjëra të kësaj natyre padyshim që nuk flasin me ministrat, flasin me Endrin dhe Endri çon ministrin e radhës. Kështu funksionon. Kur ju pyesni ndonjë ministër aksidentalisht për ndonjë pyetje konkrete, keni dëgjuar ndonjë përgjigje ju?! Ca mërmëritje kot të pavlera sepse në këndvështrimin e tyre, ministrat janë pjesë e propagandës së kësaj qeverie. Kjo është një gjë që nuk është normale dhe ne kemi bërë debat, e i kam referuar Kodin që përmban ligji. Çfarë thotë ligji? Ministri merr pjesë në mbledhjet e qeverisë, ministri voton në mbledhjet e qeverisë, votojnë edhe kundër një vendimi të Këshillit të Ministrave, e thotë ligji me 3/5, jo Kodi i Endrit që s’ka asnjë vlerë ligjore dhe e mbyll gojën në publik për vendimet e qeverisë. Pra për çfarë diskutohet në qeveri, çfarë merret vendim aty, mbetet brenda qeverisë. Nëse kemi një vendim të përbashkët, pavarësisht se je kundër për vetë faktin që je pjesëtar i qeverisë, je solidarisht dakord dhe mbyllet kjo histori. Të pëlqeu rri, s’të pëlqeu ik. Këtë thotë ligji, kurse kodi shkonte më të tej: të mos bëhen deklarata publike, të mos thuhet asgjë e pacertifikuar, të mos thuhet asgjë që bie ndesh me programin, hajde bie dakord se ç’është programi dhe të koordinohen qëndrimet me këtë drejtorinë e…(nënqesh) çfarë është ky që s’e mora vesh as kur ika…i Komunikimit në Këshillin e Ministrave”.
A ka ndodhur që qeveria të ketë marrë vendime pa mbledhje dhe kur? Çfarë vendimesh?
“Po patjetër. Disa herë. Vendime që këta i quajnë qarkulluese janë të paligjshme! Është marrë vendim edhe për të lëvizur Forcat e Armatosura, edhe për t’i dhënë pasaporta diplomatike Kombëtares. Rama ka bërë me kokën e vet. Ose kur është shkarkuar Elvis Rroshi nuk është mbledhur qeveria! Madje doli në media, edhe me firmën e Kryeministrit, ndërkohë që qeveria ishte me pushime. Unë isha ministër, s’më kishte thënë njeri gjë. Këto duken të thjeshta se shumëkush mund të thotë; mirë ia bëri Elvis Rroshit, por luhet me propagandë, jo me ligjet. Në një situatë normale nuk duhet të ndodhë, mirë kur ky vendim të pëlqeka, por mund të marrë një vendim edhe që s’të pëlqen. Prandaj janë krijuar rregullat. Qeveria mblidhet dhe ministri betohet se do punojë 24 orë në 24, edhe kur nuk është ministri ka një zëvendësministër”.
Keni folur edhe për një tender të Shërbimit të Avokatisë, si është e vërteta e këtij tenderi?
“Ishte një debat tjetër që ekzistonte, një praktikë ku Avokatura e Shtetit merrte kuturu shërbime avokatie, i blinte në treg, pa justifikuar arsyen, pa justifikuar çmimin dhe pa proces. Tani çfarë ndodh? Sigurisht që unë këtë gjë e ndaloj, në kohën time asnjë miratim nuk është dhënë për dy arsye: Ligji autorizon Avokatin e Shtetit të mbrojë shtetin brenda dhe jashtë vendit. Nëse avokati dorëzohet me mbrojtjen jashtë shtetit, atëherë ta shkrijmë, dhe po marrim një kompani që të na bëjë shërbimet njëherë e mirë. E dyta edhe nëse nuk shkojmë te veprimi ekstrem bëjmë një procedurë të hapur ndërkombëtare, ku përzgjedhim dy apo tre studio ndërkombëtare që t’i përdorim sa herë kemi nevojë. Kushti ishte që të jetë prokurim me çmimin më të lirë për punë. Ky ishte propozimi im, i cili mbeti në qeveri që prej fundit të vitit 2015 e deri në fund, me qëllim që të ushtronin presion duke e çuar në ekstrem, kemi një emergjencë dhe hajde ta bëjmë. Dhe unë nuk e kam bërë këtë gjë, flakta i dalë! Në këto kushte u erdhi këtyre një emergjencë, çështja ”Becchetti”. Kishte hedhur shtetin shqiptar në Arbitrazh. Emergjencë, emergjencë! Dhe çfarë bëra? Nuk e pranova. Ata gjetën një rrugë tjetër, nëpërmjet propozimit të Ministrisë së Energjisë, e futën në qeveri, pa vendime, pa mendime, pa buxhet dhe e kaluan në qeveri. Ka qenë rreth 2 milionë euro. Një studio që dështoi me sukses, 2 milionë euro të dështuara me sukses! Askush nuk mund të bënte një analizë, pse duhet ta përdorim, çfarë duhet të ndodhte, mos do ishte më mirë të tërhiqemi nga Arbitrazhi?!”
Të kalojmë te zgjedhjet. Sipas jush LSI-ja duhet të dalë e vetme në zgjedhje dhe nëse një nga partitë e mëdha do kërkojë koalicion me LSI-në, ju kë do të preferonit Ramën apo Bashën?
“Unë do të preferoja një sistem zgjedhor më të zbutur nga ky i sotmi, i cili të nxiste konkurrimin e partive veç e veç. E quaj më të moralshme që partitë të hyjnë në zgjedhje veç e veç dhe proporcionalisht të marrin sa u takon. Pikërisht këtu qëndron problemi se sistemi aktual zgjedhor, nuk siguron proporcionalitetin, po garanton pengmarrjen politike. Partitë politike, nga e madhja te e vogla, janë të pengmarra, nuk janë të lira në vendimmarrjen e tyre për shkak të kësaj që po ndodh. Në fakt kjo temë hapet para zgjedhjeve, që duhej hapur të paktën një vit para”.
Domethënë LSI-ja penalizohet nga ky sistem?
“Të shpjegoj logjikën në parim: unë vetë do pranoja këtë gjë, që të kishim një numër qarqesh të reduktuar dhe sistemi bëhet gati proporcional, rritet shumë proporcionaliteti dhe partitë të konkurronin më vete që të kuptonim sa vlerë ka secila. Dhe pastaj koalicionet janë legjitime, në kuptimin moral, pas zgjedhjeve, në bazë të rezultatit elektoral, programit politik që ke marrë vota negocion për çështje parimore, jo për çështje emrash. Unë jam për këtë standard. Kjo do të ishte e ndershme, formulë e rregullt dhe e pastër dhe s’i ke borxh askujt dhe kjo do ta bënte politikën më shumë të orientuar nga idetë se nga personat. Sot çfarë ndodh? Sistemi politik zhytet në pengmarrje, te llogaritë dhe jo te parimet. Kjo e ka marrë në qafë këtë sistem dhe hajde gjeje ti se si duhet të konkurrosh. Ky është një sistem që nxit koalicionet parazgjedhore, që janë të sforcuara. Dhe sigurisht që krijojnë edhe kosto morale, kosto të tilla që nuk je i lirë të thuash as mendimin tënd vetëm se je në koalicion”.
Po partisë suaj, si i leverdis më shumë? Në çfarë pozitash do ishte më komode?
“LSI-ja nuk mund të marrë qëndrime joparimore por nga ana tjetër edhe idiote, nuk mund të shkojë në vendime që e penalizojnë. Patjetër që jo. Në kushtet që jetojmë do ta luash vallen sipas ritmit që luhet jo sipas ritmit tënd. Kjo është e vërteta, sigurisht duke marrë në sy edhe kostot eventuale. Unë nuk di ta them këtë por e mira do ishte të dilnim vetëm por me një sistem më të zbutur”.
Po nëse do dilte nevoja e një koalicioni paszgjedhor me LSI-në, kë do preferonit, Ramën apo Bashën?
“Do preferoja partinë që i afrohet programit dhe tezave politike që ofron LSI-ja, sepse ne kemi bërë një tolerancë shumë të madhe në 2013-ën. Ne kemi toleruar taksën progresive, s’ka qenë e jona ajo. Ka qenë e PS-së! Kemi toleruar shëndetësinë falas, nuk ka qenë e jona ajo. Janë realisht teza të forta. Kemi toleruar fasonët, kemi toleruar Ligjin e Arsimit, që në mes të lojës të prishen rregullat. Ne nuk kemi qenë për koncensionimin e çdo gjëje. Nuk kemi qenë asnjëherë, ne besojmë te administrimi publik dhe kjo është një nga tolerancat e mëdha që është bërë në 2013-ën, pikërisht se ishim në koalicion. Përderisa ke fituar zgjedhjet në koalicion, çfarë do thuash, që nuk jam dakord parimisht? Duhet ta kishe bërë këtë diskutim para!”
LSI-ja nuk e ka të lehtë të dalë më vete në këtë sistem?
“Sigurisht që jo. Por edhe PS-ja vetë, sepse nuk i merr aq mandate sa ç’i merr në koalicion dhe kjo do ta vendoste në një garë me Partinë Demokratike që do të ishte më aktive se ç’është dhe sot. Pra dalja vetëm motivon votuesit dhe partitë”.
U pa një tendencë e Ramës për të ”zëvendësuar” LSI-në me PDIU-në në koalicion. Si e komentoni këtë?!
“Rama nuk e ka dashur dhe nuk e do LSI-në, nuk është problem te partia e çamëve. Rama në sjelljen e vet politike e ka dashur LSI-në për të fituar zgjedhjet, por gjithmonë pas zgjedhjeve me LSI-në nuk ka qenë korrekt! Në 2007-ën iu desh LSI-ja se po mos merrte bashkinë, do humbte dhe partinë. Fitoi Bashkinë e Tiranës nuk u pa më. Në 2009 nuk u pa më, bëri të fortin, humbi, në 2013-ën megjithëse i kishte bërë gjëmën LSI-së, s’la gjë pa i bërë, me video, pa video, u detyrua të lëpinte ç’kishte pështyrë sepse nuk vinte dot në pushtet. Pra fituam zgjedhjet, u harrua situata. Erdhëm te zgjedhjet lokale, nuk u mbajt asnjë nga premtimet që u bënë para zgjedhjeve dhe gjatë fushatave elektorale. Dhe nuk e ka vetëm me LSI-në, e ka me çdo aleat. Rama nuk është komod të dalë më vete, po i duhet LSI-ja!”
Po i njëjti pretendim është edhe prej tyre. Tahiri thotë se LSI-ja sjell problemin e kanabisit se do të fitojë vota…
“Po mirë, cila parti nuk do të fitojë vota? Se këta të bëjnë dhe për budalla. Po pse PS-ja nuk do të fitojë?! PS-ja do të thotë unë kam hyrë me kanabis dhe u premton parajsën ekonomike dhe vazhdon lojën, kurse LSI-ja thotë që nuk është gjë e mirë. Ajo që më shqetëson është kjo: që edhe LSI-ja nuk po merret me thelbin e problemit: klimën mbytëse të biznesit. Duhet të jetë shumë më agresive me këto tema. Kredia që po dominon bankat sot është kredia konsumatore, fundi i bankave, të nxjerrësh dhjamë nga pleshti! Sepse kredia e biznesit po merr goditje, biznesi nuk do. Na është bërë një bankë, aksionerët e të cilës janë nga Virgin Island, të panjohur, të paidentifikuar…”.
Edhe ndërkombëtarët kanë nisur të mendojnë ndryshe për çadrën…
Cilët ndërkombëtarë? Ndërkombëtarët që janë përdorur këtu në Shqipëri, për shkak të propagandës së brendshme kanë qenë me mision shumë të gabuar, sepse kanë dhënë një imazh shumë të keq. Unë vij nga bota e institucioneve ndërkombëtare, ku kam punuar. Nuk ka qenë kurrë kështu, asnjëherë! Nuk mundet që ambasadori, pavarësisht i çdo vendi të jetë, të bëhet pjesë e propagandës së qeverisë! Absolutisht jo. Ne i kemi parë ambasadorët mbi palët, që japin shenja bashkëpunimi, pas ’97-s që ishte vendi pas luftës e megjithatë u gjet arsyeja që Nano dhe Berisha të uleshin, të ulnin gjakrat. Nuk e kishin të thjeshtë”.
Ju po thoni që Donald Lu duhet të kontribuojë tani në negociata për bisedime?
“Unë nuk e di se çfarë duhet të bëjë Donald Lu, se s’kam ndërmend të merrem, as me këtë tjetrën. Deri më sot ishim mësuar të shikonim këtë lloj qasje dhe jo ”opozita e ka gabim”. Ne nuk duam gjykatës, se ky lloj gjykimi penalizon demokracinë, se është demokraci e brishtë, nëse një ambasador thotë: “kjo parti ia fut kot”, si mendoni ju se është një gjë e thjeshtë, në kushtet e opinionit publik?! Ne kemi bërë sot një Kushtetutë që nuk e zbatojmë dot. Shtetin që kemi projektuar tashmë pas ndryshimeve kushtetuese mund ta vizatonte vetëm mjeshtri Kapexhiu. Është një shtet i miksuar me portretin e Lu-së, gojën e Ramës dhe shtatin e Romanës. Në këtë shtet jetojnë njerëz që harrojnë fukarallëkun duke tymosur hashash! Tani më fal, çfarë është kjo? Me gjithë respektin që kam për SHBA-të dhe BE-në. Projektin e përfshirjes së ambasadorëve në propagandën e qeverisë patjetër që nuk e quaj një gjë të mirë. Nuk pipëtinte njeri, duhet të fliste njëherë Lu, pastaj Rama dhe me çfarë, me fjalët e njëri-tjetrit, nuk po e quaj këtë tjetrën se kjo është e zgjedhur nga Rama! Dhe çfarë bëjnë? Shpifin edhe ndaj medias, thonë ”nuk ka blerë vilë”. Po, ka blerë vilë! Nuk quhet shpifje kur media thotë të vërtetën! Jemi ne që jemi më të interesuar për një qeverisje të mirë, për një sistem më funksional se luftën ndaj korrupsionit nuk ka për ta bërë ”Vettingu”! Është krijuar ideja, fiks Enver Hoxha: Plani i dytë 5-vjeçar do sjellë begatinë, tani ne themi “mandati i dytë me Vettingun”…po kush e ha këtë? Ky është budallallik! Çfarë lidhje ka ”Vettingu” me krizën e bankave, me krizën e besimit në politikë?! Vetëm propagandë, kështu erdhi edhe Enveri”.
Marrë nga SHUPLAKA
