Prof. Artan Fuga: Parashikimi nëse do të hapen negociatat? Me kok’a pil!

1622
Sigal

Ka disa javë që media të interesuar përcjellin si propagandë një shqetësim që duket si një suspens romani me policë. A do të hapen negociatat që Shqipëria ta marrë statusin e antarit të BE apo jo. Është një agjendë që i vendoset opinionit publik dhe ka një justifikim. Jemi para një vendimi të rëndësishëm. Por, nuk ka nevojë as për suspense dhe as për të krijuar një situatë pritjeje, a thua veprimet kolektive dhe institucionale nuk janë të lexueshme dhe të parashikueshme deri në një farë shkalle shumë të spikatur. Nuk ka nevojë as për të hedhur monedhën metalike “kok’apil”. Mund të ndërmerrej një studim i thjeshtë, jo më shumë sesa dyjavë kohë duhej për të. Të mateshin parametrat dhe të jepej parashikimi si mundësi më e madhe: Jo me Kokë apo Pil.

  1. Duhej bërë një studim përmbajtjeje në mediat më të rëndësishme perëndimore dhe evropiane, sidomos në shtypin e shkruar politik. Edhe me studentë të gazetarisë mund të bëhej fare mirë pale me studentët e masterit në shkenca të komunikimit masiv në Universitetin e Tiranës. Mjafton të mblidhnin asociacionet e fjalës Shqipëri, me ato integrim, Bashkim evropian etj., për ta parë probabilitetin e ngjarjes historike.
  2. Mjafton një analizë e shpejtë e skenave politike në vendet kryesore evropiane dhe e diskursit të partive parlamentare që përbëjnë shumicën vendimmarrëse në to dhe gjendja do të ishte e tillë, sa që do të kishim një tablo fare të qartë të situatës.
  3. Të gjitha këto të kryqëzoheshin me rezultatet e sondazheve të mëdha në Evropë për fatet e zgjerimit të BE, për të parë se si janë prirjet e opinionit publik evropian për zgjerimin në përgjithësi dhe zgjerimin drejt Ballkanit Perëndimor në veçanti.
  4. Mjafton të gjitha këto t’i kryqëzojmë me analizën e ngjarjeve dhe evolucioneve politike dhe juridike në Shqipëri, si edhe për të analizuar gjykimet dhe raportet evropiane për to, për ta plotësuar kuadrin.

Pse bëjmë sikur jemi para një suspensi të paparashikueshëm? Me një përqindje të lartë probabiliteti gjithçka mund të parashikohet. Por, politika duhet ta ndjejë nevojën e parashikimit shkencor. A kemi institute kërkimesh strategjike për politikën e brendshme dhe të jashtme? Akademia e Shkencave as u afrohet këtyre problemeve, sepse është e atrofizuar krejt. Ministria e jashtme nuk ka qendra studimore strategjike. Kuvendi vazhdon që për ligjet dhe prirjet e reja për të cilat bartësit e sovranitetit do të duhet të vendosin nuk e vendos ujin në zjarr për t’u paraprirë me studime. Kush e di në Ministrinë e arsimit se sa doktorantë të rinj janë të gatshëm për të ndërmarrë studime të tilla? Ambasadat tona jashtë shtetit me siguri që dërgojnë raporte, por një dreq e di, nëse ato raporte kanë një përqasje shkencore apo jo. Kurse mediat as bëhet fjalë të kenë reporterë të përhershëm së paku në kryeqytetet e mëdha europiane për të dhënë një mendim pas zhbirilimit të personaliteteve vendase. Ata duhej të ishin bombarduar me intervista nga reporterët shqiptarë në këto kohë. Lëre ata, por as ambasadorët e huaj në Tiranë nuk vendosen para pyetjeve të tilla. Vëmendjen e ka marrë Babalja. Pastaj ajo që do të ndodhë mund të parashikohej deri me një përqindje shumë të lartë probabliteti, dhe jo duke na vendosur në situatën “kok’apil”.