Presidenti i Republikës, Sh.T.Z. Bujar Nishani dekretoi kthimin për rishqyrtim në Kuvend të ligjit nr.101/2014

Bazuar në përcaktimet e neneve 85, pika 1 dhe 93, të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, Presidenti i Republikës me Dekretin Nr. 8679, datë 15 gusht 2014, “Për kthimin e ligjit nr. 101/2014 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 8811, datë 17.5.2001, “Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”, i ndryshuar” ka vendosur ti kthejë Kuvendit për rishqyrtim ligjin e lartpërmendur.

 * * *

 D E K R E T

 PËR

KTHIMIN E LIGJIT Nr. 101/2014

“Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 8811, datë 17.5.2001, “Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”, i ndryshuar”

Në mbështetje të neneve 85, pika 1 dhe 93, të Kushtetutës,

 D e k r e t o j

              Kthimin për rishqyrtim në Kuvend të ligjit nr, 101/2014 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 8811, datë 17.5.2001, “Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”, i ndryshuar”.

 

 Nr. Dekretit 8679

Tiranë, më 15.08.2014

  PRESIDENTI I REPUBLIKËS

BUJAR NISHANI

  * * *

Arsyet e kthimit të ligjit nr. 101/2014

“Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 8811, datë 17.5.2001

“Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”, i ndryshuar”

 Të nderuar deputetë,

 Në seancën plenare të datës 31 korrik 2014, Kuvendi i Shqipërisë ka miratuar ligjin nr. 101/2014 “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. nr.8811, datë 17.5.2001 “Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”, i ndryshuar”.

 Ky ligj është paraqitur për shpallje më datë 04 gusht 2014. Në bindje të Kushtetutës së Shqipërisë dhe në ushtrim të drejtës së parashikuar në pikën 1 të nenit 85 të Kushtetutës kam vlerësuar se ky ligj i duhet kthyer për rishqyrtim Kuvendit, mbështetur në arsyet dhe argumentet e mëposhtme.

 Ndryshimi që sjell neni 7 i ligjit nr. 101/2014, duke parashikuar se “Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me propozim të Presidentit, zgjedh nga radhët e anëtarëve të zgjedhur nga Kuvendi një Zëvendëskryetar”, bie ndesh me nenin 147 pika 3 të Kushtetutës.

 Ky ndryshim përbën shkelje të parashikimeve kushtetuese në dy plane:

 –          Kufizon kompetencën e Presidentit të Republikës, në cilësinë e Kryetarit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, për të propozuar si Zëvendëskryetar cilindo nga anëtarët e këtij Këshilli, dhe

–          Heq të drejtën që i ka dhënë kushtetuta anëtarëve nga radhët e gjyqësorit për t’u propozuar në postin e Zëvendëskryetarit të KLD-së.

 Kushtetutëbërësit e kanë lënë në vlerësimin e Presidentit të Republikës dhe të Këshillit të Lartë të Drejtësisë zgjedhjen e Zëvendëskryetarit, i cili mund të jetë si nga radhët e gjyqtarëve të zgjedhur nga Konferenca Kombëtare Gjyqësore ashtu edhe nga radhët e anëtarëve të zgjedhur nga Kuvendi. Ndërsa me ndryshimet që sjell neni 7 i ligjit nr. 101/2014, de facto kjo kompetencë i kalon Kuvendit i cili me tre emërimet e tij në KLD e vendos Këshillin e Lartë të Drejtësisë dhe Presidentin e Republikës para faktit të kryer. Në gjykimin tim, këto ndryshime cenojnë parimin kushtetues të ndarjes dhe balancimit të pushteteve dhe rrezikojnë të dëmtojnë balancën duke ndërhyrë haptazi në pavarësisë e gjyqësorit e cila është një nga shtyllat kryesore të shtetit të së drejtës.

 Neni 147, pika 3 e Kushtetutës nuk përmban elementët e një norme referuese, por është një normë që kërkon zbatim të drejtpërdrejtë, pra me anë të kësaj dispozite kushtetutëbërësi e ka marrë vetë përsipër të rregullojë zgjedhjen e Zëvendëskryetarit të KLD-së. Ligjvënësi mund të bëjë shtesa dhe ndryshime në ligje, por pa cenuar rregullimet tepër specifike kushtetuese për natyrën e funksionimit dhe përbërjen e Këshillit të Lartë të Drejtësisë. Nisur nga përmbajtja e nenit 7 të ligjit nr. 101/2014, ndaj bindjen se miratimi i kësaj dispozite duhej të ishte paraprirë minimalisht nga vullneti i ligjvënësit për të ndryshuar pikën 3 të nenit 147 të  Kushtetutës.

 Anëtarët e Këshillit të Lartë të drejtësisë zgjidhen nga Konferenca Gjyqësore Kombëtare për shkak të cilësisë së tyre si gjyqtarë, duke përfaqësuar të gjithë trupën e gjyqtarëve që i ka zgjedhur.

 Edhe në rast se njëri nga gjyqtarët zgjidhet nga KLD si Zëvendëskryetar, ai vazhdon të jetë përfaqësues i pushtetit gjyqësor me ndryshimin e vetëm se ai nuk mund të ushtrojë funksionin e gjyqtarit për kohëzgjatjen e mandatit. Ai e rifillon ushtrimin e dhënies së drejtësisë në gjykatë pasi ka dhënë dorëheqjen ose ka përfunduar mandatin si zëvendëskryetar.

 Gjyqtari i zgjedhur si Zëvendëskryetar përveç se e ruan këtë cilësi gjatë gjithë mandatit, është një garanci më shumë për pavarësinë e sistemit gjyqësor si dhe për balancën ndërmjet  pushteteve.

 Përderisa, gjyqtari nuk e humbet këtë  cilësi përveç rasteve të parashikuara shprehimisht nga Kushtetuta, atëherë nuk mund të pretendohet se me zgjedhjen e tij si Zëvendëskryetar nuk përfaqëson trupën gjyqësore nga e cila është zgjedhur.

 Për sa më sipër, ndryshimet ligjore tejkalojnë parashikimet kushtetuese duke cenuar parimin e ndarjes dhe balancimit të pushteteve si dhe parimin e hierarkisë së normave. Referuar jurisprudencës së Gjykatës Kushtetuese “atë që nuk ka dashur ta bëjë Kushtetuta nuk mund ta bëjë ligji. Prandaj nuk mund të pranohet se ajo ka ometuar pa përmendur raste të tilla …”.

 Të nderuar deputetë,

 Si përfundim, kërkoj mirëkuptimin tuaj në rishqyrtimin e ligjit nr. 101/2014 “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. nr. 8811, datë 17.5.2001 “Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”, i ndryshuar”.

Me respekt,                      

  PRESIDENTI I REPUBLIKËS

BUJAR NISHANI

***

Presidenti i Republikës, Sh.T.Z. Bujar Nishani dekretoi kthimin për rishqyrtim në Kuvend të ligjit nr.108/2014

Me Dekretin Nr. 8681, bazuar në nenet 85, pika 1 dhe 93, të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, Presidenti i Republikës ka vendosur të kthejë për rishqyrtim në Kuvend ligjin nr. 108/2014 “Për Policinë e Shtetit”. Ky dekret shoqërohet me arsyet mbi të cilat i kërkohet Kuvendit të Shqipërisë rishqyrtimi i ligjit të lartpërmendur.

 * * *

 

D E K R E T

PËR

KTHIMIN E LIGJIT Nr. 108/2014

“Për Policinë e Shtetit”

Në mbështetje të neneve 85, pika 1 dhe 93, të Kushtetutës,

 D e k r e t o j

 Kthimin për rishqyrtim në Kuvend të ligjit nr. 108/2014 “Për Policinë e Shtetit”.

 Nr. Dekretit 8681

Tiranë, më 15.08.2014

                                                                         PRESIDENTI I REPUBLIKËS

BUJAR NISHANI

* * *

 Arsyet e kthimit të ligjit nr. 108/2014

“Për Policinë e Shtetit”

 

Të nderuar deputetë,

 Në seancën plenare të datës 31 korrik 2014, Kuvendi i Shqipërisë ka miratuar ligjin nr. 108/2014 “Për Policinë e Shtetit”.

 Ky ligj është paraqitur për shpallje më datë 06 gusht 2014. Në bindje të Kushtetutës së Shqipërisë dhe në ushtrim të drejtës së parashikuar në pikën 1 të nenit 85 të Kushtetutës kam vlerësuar se ky ligj i duhet kthyer për rishqyrtim Kuvendit, mbështetur në arsyet dhe argumentet e mëposhtme.

 Së pari, konstatoj se tek Ligji i ri, në nenin 2 “Misioni i Policisë së Shtetit”  kemi  një shtesë të misionit të veprimtarisë së Policisë së Shtetit, e konkretisht atë të ruajtjes së  personaliteteve të larta shtetërore dhe të objekteve të rëndësisë së veçantë. Ky ndryshim që ka të bëjë në  thelb me objektin e këtij ligji dhe veprimtarinë e Policisë së Shtetit mbetet deklarativ pasi vetë neni 22 i tij referon këtë rregullim në një ligj tjetër. Kështu  në pikën 3 të këtij neni thuhet shprehimisht se: Statusi, organizimi dhe funksionimi i kësaj strukture përcaktohen me ligj të veçantë. Pra natyrshëm lind pyetja : a është objekti i këtij  ligji, i sjellë për shpallje pranë Presidentit të Republikës së Shqipërisë, ruajtja e personaliteteve të larta shtetërore dhe objekteve të rëndësisë së veçantë, dhe çfarë kërkohet të rregullohet apo normohet në veprimtarinë e Policisë së Shtetit?

 Së dyti, vërej dhe konstatoj gjithashtu se ligji i ri kërkon të kalojë në mënyrë të pakuptimtë,  në përgjegjësinë  e Policisë së Shtetit ruajtjen e personaliteteve të larta shtetërore dhe objekteve të rëndësisë së veçantë, sa kohë që këtë mision e ka Garda e Republikës, një institucion i konsoliduar në këtë fushë, me eksperiencë të gjatë dhe histori mbi 80 vjeçare. E them, në mënyrë të pakuptimtë, pasi në gjykimin tim në këtë ligj apo në dispozitat e tij kalimtare dhe përfundimtare si dhe në relacionin shpjegues, mungojnë  nocionet bazë të arsyes dhe logjikës për të cilat është hartuar apo draftuar ky ligj.

  Në vazhdim të  logjikës se çdo ligj duhet të ofrojë zgjidhje të qëndrueshme, të sakta dhe të kuptueshme për cilindo që ai i drejtohet, dhe për sa kohë nuk arrijnë këto qëllime besoj se ndajmë të njëjtin mendim, të nderuar deputetë, se ato dëmtojnë  rendin ligjor dhe autoritetin e shtetit.

Së treti, në nenin 4 “Statusi i Policisë së Shtetit” është parashikuar vartësia e Policisë nga Ministri për çështjet e rendit dhe sigurisë publike, në ndryshim nga ligji në fuqi, i cili parashikon Policinë si pjesë të strukturës së Ministrisë së Brendshme. Ky ndryshim është konstatuar jo vetëm nga ana ime por dhe nga organet e tjera kushtetuese dhe ligjzbatuese me të cilat ndaj të njëjtin shqetësim për shkak se kjo bie ndesh me parimin e paanësisë politike në të cilën bazohet e gjithë veprimtaria e Policisë së Shtetit, dhe të sanksionuar po në këtë ligj në nenin 5/dh.  Kjo lloj varësie mbetet tërësisht e paqartësuar për qëllimin që kërkohet të arrihet, sa kohe qe funksioni i Ministrit është një funksion politik dhe rrezikon politizimin e Policisë së Shtetit .

Së katërti, për sa i përket krijimit të “Byroja Kombëtare e Hetimit” (Nenin  27)  e cila paraqitet në ligj dhe relacionin shpjegues si strukturë e veçantë e Policisë së Shtetit, që do të kryejë veprimtari gjurmuese dhe hetimore dhe se organizimi e funksionimi i saj do të bëhet me urdhër të Ministrit përgjegjës për rendin dhe sigurinë publike, gjykoj se kemi të bëjmë me një strukturë e cila  krijon paralelizma në kompetenca dhe kontradiksion me objektin e veprimtarisë së organit të Prokurorisë dhe Policisë Gjyqësore për të cilat ka tashmë një kuadër ligjor që mirëpërcakton detyrat, funksionimin dhe mënyrën e organizimit të veprimtarinë së tyre dhe që nuk lejon kurrsesi ndryshe. Konkretisht, ligjvënësi ka rregulluar dhe sanksionuar veprimtarinë, misionin dhe mënyrën e organizimit të  Prokurorisë dhe Policisë Gjyqësore me anë të Kushtetutës (Neni 148),  Ligjit nr. 7905, datë 21.3.1995 “Kodi i Procedurës Penale”, i ndryshuar (nenet 24, 25, 30, 31, 32, 33)  dhe Ligjit nr.8677, dt. 2.11.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Policisë Gjyqësore” (nenet 2, 3 , 4, 5). Në këtë logjikë, mendoj se në hartimin e ligjit dhe krijimin e këtyre strukturave të veçanta si dhe përdorimin e termave ligjorë, duhet mbajtur në konsideratë i gjithë sistemi ligjor bashkëkohor penal. Pa zgjidhur statusin juridik të strukturave të ngarkuara nga Kushtetuta dhe ligji me cilësinë e subjektit procedural penal, nuk mund të krijohen struktura të tjera me të njëjtin objekt veprimtarie.

Së fundmi, konstatoj se ka kundërshti midis dispozitave të ligjit të miratuar me dispozitat e disa ligjeve të tjera ekzistuese, si për shembull pika 1/a e nenit 131 “Masa të veçanta”, bie ndesh me rregullimin ligjor të parashikuar nga nenet 6, 7 dhe 8 të ligjit 9157, datë 04.12.2003 “Për përgjimin e telekomunikimeve” i ndryshuar. Raste të kësaj natyre konstatohen edhe në dispozita të tjera të ligjit për të cilat ndajmë të njëjtin qëndrim, siç e kam përmendur edhe më sipër, me organet kushtetuese dhe strukturat e tjera ligjzbatuese.

Mospërputhjet midis ligjeve brenda të njëjtit sistemi ligjor e bëjnë të padiskutueshëm nevojën e rishqyrtimin të këtij ligji nga ana Juaj.

 Për sa më sipër, ndryshimet ligjore që sjell ky ligj shkelin parimin kushtetues të shtetit të së drejtës.

 Të nderuar deputetë,

 Si përfundim, kërkoj mirëkuptimin tuaj në rishqyrtimin e ligjit nr. 108/2014 “Për Policinë e Shtetit”.

Me respekt,            

PRESIDENTI I REPUBLIKËS

   BUJAR NISHANI

***

Presidenti i Republikës, Sh.T.Z. Bujar Nishani dekretoi kthimin për rishqyrtim në Kuvend të ligjit nr.100/2014

Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Sh.T.Z. Bujar Nishani në ushtrim të së drejtës përcaktuar në nenet 85, pika 1 dhe 93, të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, me Dekretin Nr. 8678, datë 15 gusht 2014, ka kthyer për rishqyrtim në Kuvend ligjin nr. 100/2014 “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 49/2012 “Për organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative””.

 * * *

 D E K R E T

PËR

KTHIMIN E LIGJIT Nr. 100/2014

“Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 49/2012, “Për organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative””.

Në mbështetje të neneve 85, pika 1 dhe 93, të Kushtetutës,

 D e k r e t o j

             Kthimin për rishqyrtim në Kuvend të ligjit nr. 100/2014 “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 49/2012, “Për organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative””.

 

Nr. Dekretit 8678

Tiranë, më 15.08.2014

    PRESIDENTI I REPUBLIKËS

 BUJAR NISHANI

 * * *

Arsyet e kthimit të ligjit nr. 100/2014

“Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 49/2012, “Për organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative””

 Të nderuar deputetë,

 Në seancën plenare të datës 31 korrik 2014, Kuvendi i Shqipërisë ka miratuar ligjin nr. 100/2014 “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 49/2012, “Për organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative””.

 Ky ligj është paraqitur për shpallje më datë 04 gusht 2014. Në bindje të Kushtetutës së Shqipërisë dhe në ushtrim të drejtës së parashikuar në pikën 1 të nenit 85 të Kushtetutës kam vlerësuar se ky ligj i duhet kthyer për rishqyrtim Kuvendit, mbështetur në arsyet dhe argumentet e mëposhtme.

 Fillimisht, vlerësoj se ndryshimet dhe shtesat në ligjin nr. 49/2012, “Për organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative”, janë plotësisht të nevojshme për të siguruar mbarëvajtjen dhe efikasitetin në punën e gjyqtarëve pranë gjykatave administrative të Shkallës së parë dhe Gjykatës së Apelit Administrativ duke marrë në konsideratë mbingarkesën që kanë këto gjykata.

 Por, në analizë të përputhshmërisë së ndryshimeve ligjore me Kushtetutën dhe jurisprudencën kushtetuese konstatova se procedura e emërimit, lirimit dhe shkarkimit nga detyra të ndihmësve ligjore (neni 6/1 sipas ndryshimeve) është në kundërshtim me parimin kushtetues të ndarjes dhe balancimit të pushteteve dhe më konkretisht të pavarësisë së gjyqësorit e cila është një nga shtyllat kryesore të shtetit të së drejtës.

 Kompetenca ekskluzive që i jep ligji 100/2014 kancelarit të gjykatës për të propozuar emërimin, lirimin apo shkarkimin e ndihmësve ligjor, i vendos këta të fundit de facto nën varësinë e tij. Kryetari i gjykatës, i cili de jure emëron, liron apo shkarkon ndihmësit ligjorë nuk bën gjë tjetër veçse formalizon një vendim të marrë nga kancelari i gjykatës, dhe nuk ka diskrecion për mospranimin e kandidaturës apo refuzimin e shkarkimit ashtu siç nuk ka diskrecion apo të drejtë përzgjedhjeje as vetë gjyqtari pranë të cilit do të punojë ndihmësi.

 Lidhur me pozicionin e ndihmësit ligjor duhet t’i referohemi nenit 6 pika 2 të ligjit nr. 49/2012, i cili parashikon se: “ndihmësi ligjor ndihmon dhe këshillon gjyqtarin lidhur me përgatitjen e çështjes  për gjykim dhe shqyrtimin gjyqësor, si dhe përgatit projekt-akte procedural të nevojshme për gjykimin. Me kërkesë të gjyqtarit, ndihmësi ligjor bën kërkime ligjore dhe përgatit opinione me shkrim për problematika ligjore të karakterit procedural dhe material që lidhen me çështjet në gjykim”. Nga kjo dispozitë del qartë roli i rëndësishëm që luan ndihmësi ligjor gjatë gjykimit dhe shqyrtimit të çështjeve. Për këtë arsye, për vetë natyrën delikate që ka shqyrtimi i çështjeve në gjykata, marrëdhënia e punës gjyqtar-ndihmës ligjor bazohet në mirëbesimin e gjyqtarit.

 Bazuar në ndryshimet ligjore, lidhur me emërimin e ndihmësve, kancelari i gjykatës do të përzgjedhë dhe propozojë për emërim ndihmësin ligjor nga lista e kandidatëve fitues të shpallur pas testimit nga një komision ad hoc i cili do të organizohet dhe funksionojë bazuar në urdhrin e Ministrit të Drejtësisë.

 Pra, kryetari i gjykatës duhet të emërojë si ndihmës ligjorë patjetër njërën nga kandidaturat e propozuara nga kancelari i gjykatës i cili bazuar në neni 37 pika 2 të ligjit nr. 9877, datë 18.2.2008 “Për organizimin e Pushtetit Gjyqësor në Republikën e Shqipërisë”, ku parashikohet se emërimi dhe shkarkimi i tij bëhen nga Ministri i Drejtësisë, është dukshëm në raport të drejtpërdrejtë varësie dhe kontrolli nga Ministri i Drejtësisë.

 Raportet e caktuara që krijohen gjatë ushtrimit të veprimtarive shtetërore midis organeve dhe institucioneve qendrore kushtetuese që përfaqësojnë një nga tre pushtetet duhet që në çdo rast të mos cenojnë pavarësinë kushtetuese të secilit prej tyre. Pavarësia në vetvete ka si elementë të qenësishëm të saj pavarësinë organizative, pavarësinë funksionale dhe pavarësinë financiare (Vendimi i Gjykatës Kushtetuese nr. 19, datë 03.05.2007).

 Në gjykimin tim, ndryshimet qe sjell ligji 100/2014, rrezikojnë seriozisht këto pavarësi kushtetuese, si dhe dhënia e kompetencave kaq të zgjeruara për kancelarët e gjykatave lidhur me emërimin e ndihmësve ligjore krijon rrezikun e ndikimit të papërshtatshëm në funksionin ekskluziv të gjyqësorit, dhënien e drejtësisë, si dhe i vendos strukturat brenda gjykatave në kushte të papërshtatshme për krijimin e marrëdhënieve të besimit, të cilat janë të nevojshme për ushtrimin normal të funksionit të gjykatave.

 Gjykata Kushtetuese me vendimin nr. 20, datë 09.07.2009, duke shfuqizuar si të papajtueshëm me Kushtetutën shprehjen e nenit 38/a të ligjit nr. 9877 datë 18.2.2008 “Për organizimin e Pushtetit Gjyqësor në Republikën e Shqipërisë” ku parashikohej se kancelari i gjykatës: “a) emëron dhe shkarkon personelin e sekretarisë gjyqësore dhe personelin administrativo-teknik të shërbimeve të gjykatës” ka shprehur qartazi se roli dhe funksionimi i administratës gjyqësore nuk mund të ndahet nga funksioni i dhënies së drejtësisë dhe përbën një element të rëndësishëm të pavarësisë organizative të pushtetit gjyqësor. Në zbatim të jurisprudencës së Gjykatës Kushtetuese, vlerësoj se me ndryshimet që sjell ky ligj, kancelarit i jepet një kompetencë edhe më e madhe nga ajo që i është hequr me vendim kushtetues.

 Për sa më sipër, ndryshimet ligjore që sjell ky ligj, janë në kundërshtim me nenet 7 dhe 145 të Kushtetutës, me jurisprudencën e Gjykatës Kushtetuese dhe shkelin parimin kushtetues të shtetit të së drejtës.

 Të nderuar deputetë,

 Si përfundim, kërkoj mirëkuptimin tuaj në rishqyrtimin e ligjit nr. 100/2014 “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 49/2012, “Për organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative””.

                     

        Me respekt,                      

   PRESIDENTI I REPUBLIKËS

    BUJAR NISHANI