Mos harron ky popull, nuk kemi kujtesë?
Akademik Artan Fuga
Për teatrin nën shi!
Nën çadër, në shi, me njerëz të respektuar, e miq, Orilda, Rudi, Ervini, bashkë me ta edhe unë, për të mbrojtur ndërtesën e Teatrit. Dje vajta pashë gjoja ndërtesën e re, Turbina, për teatër. Ishte një halé e vërtetë, një kapanon, një hangar, një barrakë kampesh pëqendrimi, një stallë derrash, një depo misri. Një turp. Aty, aty, meritojnë të aktorojnë disa nga këta aktorët që na recitonin vargjet e Fan Nolit dhe na dolën karagjozë. Turp! As kam pikë fije dyshimi që çështja e teatrit është e lidhur me zhdukjen e kujtesës të qytetit, me lobitë e ndërtimit, me boshatisjen e territorit të Shqipërisë nga popullsia, me zhdukjen nga faqja e dheut e kulturës shqiptare, e historisë shqiptare, bashkë me të e ka pësuar e gjithë kultura, e kanë pësuar shkenca, arsimi, muzetë, sporti, kështjellat, vlerat arkeologjike që po vidhen, libri, drama shqiptare, opera shqiptare, kinemaja, gjithçka që mban shpirtin e një populli.
02
Frikë nga Mallkimi pas 50 vjetësh
Në shi me miq për një bindje që i besoj se arti dhe kultura po shembet?
Pa problem.
I vetëm, sepse aktorët nuk ndihen?
Pa problem, ata janë aktorë kanë një drejtor, unë jam spektator nuk kam drejtor si i tillë, pra jam i lirë.
Qullem nën rrebeshe shiu qoftë dhe vetëm për një ide?
Pa problem.
I braktisur nga njerëz që mendojnë si unë, por e delegojnë protestën, sepse vetë qëndrojnë brenda facebookut, ose nuk mendojnë si unë, ose nuk mendojnë fare?
Pa problem.
I mundur në betejën e forcës me buldozerin e Lezes?
Pa problem.
I anatemuar nga propaganda totalitare dhe nga fushatat e censurës?
Pa asnjë problem.
Bindja nuk tundet: Nuk prishet një ndërtesë teatri, nuk prishet kurrë, sepse bie mallkimi mbi shtatë breza, mbi një popull të tërë, sikurse na kapi mallkimi nga prishja e kishave dhe xhamive në 1968.
Dridhen leqet e këmbëve, kur mendon se merr pjesë me heshtjen tënde në prishjen e ndërtesave të kulturës.
Ubububuja!
03-
Tërmeti dhe shiu
Ra tërmeti sot aty rreth orës 15, isha në restorant, askush nuk çau kokë.
Dikush vazhdoi të thërriste : Edhe një syltjaç për këtë zonjën kamarier!
Tërmet, – tha dikush dhe ngriti gotën e birrës.
Vazhduan lëkundjet, ndërkaq klientë e personeli i restorantit as e bënin qefin qeder.
Ja ra ndërtesa edhe pastaj…
Ja vdiqëm, po pastaj? Pastaj çfarë?
Pas pak dolëm nga restoranti me barkun plot. Tërmeti u kujtua edhe dy herë të tjera. Unë u ktheva, sepse specat e mbushur më kishin pëlqyer. A m’i mbështjell këto specat e mbetur, sepse dua t’i ha në darkë!
Po, a do të ketë darkë?
E, mo mire, po të ketë!
Zoti e di atë.
Në rrugë askush nuk e bënte qefin qeder. As njerëz të dalë nga banesat, as ankth. Sikur të ishim në Okinavë dhe të ishim mësuar prej dekadash e shekujsh me tërmetet.
Brenda dy javësh ishin mësuar edhe me tërmetin. Kush na e ka futur në gen këtë fatalizmin, që na bën të mos reagojmë ndaj asgjëje. Pranojmë çdo gjë. Përtaci mendore? Nënshtrim? Mërzitje nga jeta? Prirje kolektive vetëvrasjeje? Tallje me ekzistencën? Çvlerësim i jetës? Harrim i rrezikut? Mpirje kombëtare përballë së keqes?
Si ta ketë shkruar Zoti?
Atje në Durrës takova një mik. Çfarë kemi nga Tirana? – më pyeti.
Hiç mo! Ra tërmet ca!
Ai: Po shi ra?
Unë : Shumë.
Ai: Kisha lënë një dritare hapur, prandaj!
Mos harron ky popull, nuk kemi kujtesë?
Mos na kanë hequr kujtesën.
Eshtë shenjë force. Bëji çfarë të duash është i mpirë, nuk ndjen.
