Jeta e Todi Naços është e mbushur plot gëzime e suksese, shërbime dhe kontribute me vlera ushtarako-kombëtare, por që fatkeqësisht, në apogjeun e një personaliteti ushtarak e rrëmbeu arbitrarisht “Fshesa e hekurt” e diktaturës moniste. “Sa herë kujtojmë Todi Naçon, kemi të gjallë portretin e tij, trupin madhështor dhe elegant, simpatik, gazmor, me llullën në dorë ose në gojë. Kur flisnim në radio ose bisedonim nëpër stërvitje, të vetmit gjeneral i kishim vënë pseudonimin “Çibuku”. Todi Naço lind në vitin 1915 në qytetin e Pogradecit. Është e vështirë të përshkruash jetën dhe veprën e tij, por, ndërkohë, përjeton edhe një kënaqësi të veçantë, sepse shërbimet e Naços për artilerinë, ushtrinë dhe mbrojtjen e atdheut janë kolosale, komplekse, me ngritje e ulje, me vlerësime të larta dhe me dyshime e etiketime të padrejta. Mirëpo, falë mençurisë dhe karakterit të tij të fortë, ai dinte t’i përqafonte ose t’i largonte me pjekuri e me qëndrim atdhetar. Megjithatë, dyshimet e sipërfaqshme mbeteshin në Dosjen Sekrete, për të dalë në sipërfaqe përfundimisht në vitin 1974. Todi Naço vinte nga një mjedis Lasgushian, nga një familje e shquar patriotike; babai i tij ndihmoi Ismail Qemalin e Fan Nolin dhe për 15 vjet në emigracion drejtoi një degë të Shoqërisë Vatra. Në këtë mjedis, me synime të mëdha për jetën, u brumos Todi Naço, si dhe u paracaktua zgjuarsia e tij, atdhedashuria, prirja liberale-demokratike dhe etja për dije. Pas fillores në qytet, ndoqi për dy vjet Liceun Francez në Korçë, por gjimnazin e mbaroi në Tiranë.
Për më tepër lexoni gazetën “Telegraf”….
