Një gjysmë dyzine tornadosh, një anije lufte, satelitë zbulimi dhe një avion për furnizime në ajër. Kontributi gjerman për luftën kundër ISIS, nëse do të konfirmohet nga Bundestagu, sado i kufizuar, është, në mënyrën e tij, epokal.
Për Gjermaninë pikësëpari, por edhe për pasojat që mund të ketë mbi Bashkimin Europian. Nëse François Hollande dhe Angela Merkel forcojnë, dhe në një farë mënyre blindojnë boshtin franko-gjerman si motorr shtytës, jo vetëm në ekonomi, të Europës (edhe kontigjenti ushtarak i dërguar nga Berlini në Mali lëviz pikërisht në këtë optikë), atëherë i vënë vendet e tjerë para faktit të kryer. Sigurisht, realitete si Greqia apo si Spanja mbeten gjithësesi skajorë përballë ndërhyrjeve luftarake të ardhshme, por është e qartë se Italia sheh që t’i ngushtohen gjithnjë e më shumë hapësirat për një politikë të jashtme, autonome dhe në interesin kombëtar. Eshtë një tjetër paradoks i një integrimi që, pasi ka ecur vetëm në frontin e zhvillimit, nuk zotëron as një ushtru dhe as një politikë unike kontinentale, dhe bie kështu në nacionalizmin e dikurshëm, aq shumë i dënuar, e megjithatë, po ta shohësh mirë, kaq shumë i gjallë.
Për të kuptuar reflekset e brendshme të vendimit gjerman, mjafton të kujtojmë që, duhej pritur Helmut Kohli, për të dëgjuar që një politikan të shqiptonte në publik fjalën “atdhe”: “Unser Deutsches Vaterland”. Dhe ishin vitet tetëdhjetë. . Eshtë frut i asaj që në Gjermani quhet Vergangenheitsbevältigung, ose më saktë elaborimi i të kaluarës dhe njëkohësisht lënia pas e saj, diçka e gjithëpranishme kjo në jetën e vendit, në programet shkollorë dhe në faqet e treta të gazetave, në radio ashtu si në televizion.
E megjithatë, nuk ka ende një rrugë që të mbajë emrin Marlene Dietrich, simbol antinazist i përsosur, interpretuese në versionin kinematografik të “Engjëlli blu”, bazuar në romanin e Heinrich Mannit. Dhe sigurisht, ka 3500 memoriale të gjenocidit në Gjermani, por, mbi të gjithë atë që një herë e një kohë ishte territori i RDGJ, shifra është thjeshtë diçka më shumë se 300. Ndërkohë, për 12 milionë gjermanët në arrati në dimrin e vitit 1945, nga Könisberg, Gdansku, Szczecini, të dëbuar në një eksod të tmerrshëm urie, të ftohti, vdekjeje, ka nisur të flitet prej vetëm pak kohësh, dhe kur këtë gjë e bëri Günter Grassi, atij i përplasën menjëherë në fytyrë të kaluarën e tij në rininë e SS-ëve.
Fakti është që Sonderweg-u, “veçantia gjermane”, ka në vetvete edhe një element të përjashtueshmërisë. Jo vetëm sepse historia e saj kombëtare, e kuptuar si histori identitare, është një seri rëniesh dhe ringritjesh, shembjesh sistematike që pengojnë vazhdimësinë e vetëperceptimit kombëtar. Për të qëndruar në Nëntëqindën e katastrofave ideologjiko-politike, kemi aty rënien e Kaiserreichut në 1918-19, fundin e Vaimarit demokratik të 1932-33, dorëzimin pa kushte të 1945, kolapsin e RDGj në 1989, për të mos folur për një përmbysje kulturore, siç ishte e ashtuquajtura “’68-a gjermane”, ku elementët terroristë, i bëjnë të duken të papërfillshëm vitet italianë të plumbit.
Por kësaj i duhet shtuar, siç e ka parashtruar shumë mirë Marzia Ponso në librin e saj “Një histori e veçantë”, që gjermanët janë i vetmi popull i Europës që kanë marrë pjesë aktivisht “në të dy lëvizjet e mëdha të shekullit XX, kundër demokracisë parlamentare dhe në projektin e shoqërisë civile, atë fashiste dhe atë komuniste”; i vetmi popull që ka eksperimentuar fashizmo-komunizmin-demokracinë liberale brenda të njëjtit territor dhe, në dy rastet e fundit, edhe njëkohësisht madje.
Edhe Angela Merkeli është pjesë, në mënyrën e saj, e veçantisë gjermane. Mishëron etikën e disiplinës, frikën nga inflacioni dhe një patriotizëm pa patos. Kush e ka quajtur “Mutter mutlos – Nëna kurajë – nënvizon paaftësinë për të marrë vendime për shkak të teprimit me analiza, paralizën e politikës kur thellohet prapa rregullave, rregulloreve, sanksioneve. Kur ndodh që të veprojë emocionalisiht, siç ndodhi jo shumë kohë më parë me çështjen e imigrimit, ka qenë një katstrofë.
Sigurisht, Merkeli është pragmatiste, e fortë edhe fizikisht, dhe në mënyrë të pashmangshme të sjell në mendje gjykimin sarkastik të Niçes mbi “thellësinë” gjermane: “Eshtë shpesh herë një ‘tretje’ e rëndë dhe e vonuar. Dhe ashtu si të gjithë të sëmurët kronikë, si të gjithë pesimistët, kanë prirjen drejt komoditetit, kështu gjermani pëlqen “sinqeritetin” dhe “ndershmërinë”: sa “komode” është që të jemi të sinqertë dhe të ndershëm!”
Një patriotizëm pa patos dhe ndoshta i vetmi i mundshëm për një Sonderveg, që e ka paguar me lëkurën e vet, mbi shpirtin e vet, dhe mbi trojet e veta, faturën shumë të kripur të superpatosit patriotik nazist. Por është edhe shenjë e një lodhjeje, si të thuash, biologjike. Gjermania, një gjigand ekonomik, është gjithësesi një gjigand i plakur: më shumë vdesin gjermanë, se sa lindin, një rënie natyrore, thonë demografët. Prej një dekade, Unworth des Jahres, neologjizmi i vitit, i zgjedhur si emblematik nga Shoqëria e Gjuhës Gjermane, luhatet mes Rentnerschwemme “vërshimi i pensionistëve”, dhe Rentnerdemokratie, “demokracia e pensionistëve”, duke kaluar tek Sozialverträgliches Frühableben, “vdekja e parakohshme shoqërisht e pajtueshme”, pra frika që pensionistët nuk vendosin që të vdesin.
Kështu, futja e Gjermanisë në teatrin aktual të luftës mund të rezultojë një akt i detyruar që e bën për Perëndimin demokratik dhe liberal, ose ndoshta refleksi i një të kaluare që nuk e ka lënë dot pas dhe që paraqet një tjetër Gjermani, të cilën e besonim të zhdukur. E njëjta Gjermani, që zakonisht i fitonte të gjitha betejat, por i humbiste të gjitha luftërat. /Il Giornale