Partia tradicionale e qendrës së djathtë është drejt rifitimit të pushtetit në Greqi, pas një revanshi në zgjedhjet e përgjithshme të parakohshme, duke shtuar shpresat për një kthim në rritje dhe stabilitet, në një vend të tronditur nga vitet e recesionit dhe tre paketave të shpëtimeve ndërkombëtare, shkruan Financial Times.
Partia e Demokracisë së Re e Kyriakos Mitsotakis parashikohet të fitojë midis 38-42 përqind të votave, sipas sondazheve të para, krahasuar me 26-32 përqind për partinë e majtë Syriza të kryeministrit Alexis Tsipras.
Mitsotakis, një student i diplomuar në McKinsey në SHBA, dhe djali i një ish-kryeministri, tha se do të përqendrohet së pari në uljen e taksave, reduktimin e burokracisë dhe tërheqjen e investimeve të huaja për të krijuar vende pune dhe për të ndaluar migrimin e të rinjve profesionistë jashtë vendit.
Mitsotakis pritet të njoftojë kabinetin e tij të hënën. Ai tha se do të përfshinte “njerëz të brezit tim”, duke përfshirë edhe teknokratët pa një sfond në politikë dhe personalitetet greke nga qendra e majtë.
Zyrtarët e Demokracisë së Re e përshkruan rezultatin si historik. Shumë prej tyre e quajtën atë një fitore personale për udhëheqësin 51-vjeçar, një ish-bankier reformist, i cili është përpjekur me dhimbje për modernizimin dhe rindërtimin e një prej partive më konservatore të Evropës, që kur u ngrit në krye të saj në janar 2016.
“Meritat duhet të shkojnë tek ai dhe strategjia e tij për hapjen dhe lëvizjen e partisë drejt qendrës,” i tha Guardian, Haris Theocharis, një kandidat për deputet dhe ish-kreu i tatimeve. “Është një rezultat që vjen me shumë përgjegjësi”.
Demokracia e Re nuk kishte një prani të tillë në parlament që nga viti 2007, dy vjet para se kombi i ngarkuar me borxhe të binte në krizë ekonomike dhe në recesion të zgjatur. Shumë nga deputetët e saj do të jenë politikanë për herë të parë, burra dhe gra që janë tërhequr nga zotimi i partisë për të riaktivizuar ekonominë duke tërhequr investime të huaja dhe duke krijuar vende pune.
“Këto fytyra të reja janë fytyrat e rinovimit”, tha një nga këshilltarët e lartë të Mitsotakis. “Për dy vitet e fundit, Kyriakos ka kaluar çdo javë diku në vend duke dëgjuar problemet e njerëzve. Ai e di se çfarë hallesh ata kanë”.
Duke hedhur votën e tij në zonën e Peristeri, Mitsotakis shprehu optimizëm. “Sot të gjithë grekët po marrin fatin e vendit në duart e tyre dhe unë jam i sigurt se nesër një ditë më e mirë do të agojë për të gjithë”, tha ai, duke buzëqeshur.
Disfata e Tsipras
Rezultati është një goditje e rëndë për Z. Tsipras, që dikur ishte një radikal i zjarrtë, por që ndryshoi papritur qëndrimin e tij politik dhe miratoi një program të ashpër kursimi në këmbim të një ndihme prej 86 miliardë euro pasi Greqia ishte pranë daljes nga euro në 2015.
Ndërsa ekonomia u stabilizua nën qeverinë e Syriza, reformat strukturore mbetën prapa dhe objektivat e rritjes nuk u arritën, pasi ministria e financave ngriti taksat dhe uli shpenzimet publike për të arritur objektivin e suficitit vjetor buxhetor vjetor të rënë dakord me kreditorët e Greqisë në paketën shpëtuese.
Tsipras thirri zgjedhje të menjëhershme për të provuar mbështetjen e majtë pasi Syriza përfundoi 9 pikë përqindje pas Demokracisë së Re në zgjedhjet e Parlamentit Europian në maj.
Por votuesit nuk i morën parasysh pretendimet e kryeministrit gjatë fushatës, që një qeveri konservatore do të ulte pagat dhe përfitimet sociale dhe do të shiste asetet shtetërore me çmime të ulëta për investitorët e huaj.
Grekët janë zemëruar gjithashtu nga mënyra se si normat e larta të taksave kanë dëmtuar të ardhurat e klasës së mesme, ndërkohë që papunësia është e mbërthyer në rreth 18 përqind, më e larta në eurozonë.
“Grekët janë të ngopur me taksa të larta, rritje të dobët dhe shkallë shumë të ulët të krijimit të vendeve të punës”, tha Aris Hatzis, një profesor universiteti në Athinë. “Ata janë duke pritur që taksat të reduktohen dhe i shohin investimin e huaj më pozitivisht se në të kaluarën.”
Ndërsa yield-et e obligacioneve greke kanë rënë ndjeshëm në muajt e fundit, ekonomia po rritet më ngadalë se parashikimi dhe investitorët mbeten të kujdesshëm. Vendi është ende nën mbikëqyrje të ngushtë nga kreditorët e shpëtimit, teksa ka ende një sërë reformash strukturore për tu zbatuar.
Rezultatet
Pjesëmarrja në votime ishte 57.8%, ndonëse druhej një nivel i ulët për shkak të vapës dhe periudhës së verës. 2.1% e votave ishin të pavlefshme.
Sipas rezultateve paraprake, konservativët kanë fituar 39.8%, krahasuar me 31.6% për Syriza. Ky kryesim mund ti japë demokracisë së re 158 vende në parlamentin Greek, më shumë se dyfishi I përfaqësisë aktuale prej 300 vendesh, duke përfituar nga avantazhi i një sistemi elektoral që i jep karrige bonus atij që del i pari. (Parlamenti grek ka system proporcional të thjeshtë, me 250 deputetë dhe minimum përfaqësimi prej 3%, ndërsa partia e parë merr një premium prej 50 deputetësh).
Kur janë numëruar rreth 84% e votave, sipas të dhënave zyrtare nga Ministria e Brendshme, janë 6 parti që futen në Parlament:
Demokracia e Re 39.7% e votave, me 158 vende në parlament
Syriza 31.56% e votave, me 86 vende në parlament
KIN.AL 7.92% e votave, me 22 vende në parlament
KKE 5.36% e votave, me 15 vende në parlament
ELLINIKI LYSI 3.75% e votave, me 10 vende në parlament
MERA25 3.48% e votave, me 9 vende në parlament
