Mimoza Haxhiaj/ Cili president do të vijë pas Napolitano-s?

547
Sigal

Giorgio Napolitano është Presidenti i tretë më i votuari i të gjitha kohërave .

Zgjedhjet në datë 29 Janar 2015.

Dita për Kreun e Shtetit Italian kishte filluar herët. Tashmë Presidenca ishte në trazira. Kuajt e karrocierëve kanë bllokuar rrugën që të çon për tek Pallati gjigand, ndërsa turistët admirojnë uniformat dhe helmetat që u ndriçojnë. Presidenti është mbyllur në studion e tij me bashkëpunëtorët  më të afërt. Në orën 10:30, me letrën e firmosur të dorëheqjes, ka filluar procesin e pritur. Giorgio  Napolitano nuk është më President i Republikës Italiane. Pas gati 9 vitesh, Kreu i Shtetit ka lënë zyrën e presidencës ku kishte marrë emërimin për herë të parë në vitin 2006, dhe e kishte pranuar përsëri këtë detyrë pas 7 viteve, të kërkuara nga të gjitha partitë, me përjashtim “M5s” . Tashmë ka filluar procedura për zgjedhjen e pasardhësit të tij.“ Unë jam duke shkuar i qetë në shtëpi”. Kështu  është  shprehur Presidenti italian, Napolitano, pas dorëheqjes nga posti që e mbante prej  nëntë vitesh. Paqësore, një shtrëngim duarsh dhe një puthje në faqe të pazakontë me bashkëpunëtorët e tij, për të nënshkruar mbylljen përfundimtare të një marrëdhënie profesionale intensive, por gjithmonë i bazuar nga shkëputja e duhur që roli kërkon. Një përshëndetje Sekretarit të tij të përgjithshëm, Donato Marra, hija e tij për nëntë vjet, një vështrim i tij i fundit  nga kulla presidenciale dhe pastaj zbret për në sheshin përballë pallatit, duke përshëndetur turmën që po e priste jashtë, për të vazhduar ato qindra metra që e ndajnë nga shtëpia, por që dukej tani të jetë një udhëtim yjor. “Jam duke shkuar në shtëpi” i tha thjesht një nga Drejtuesit e Departamenteve  të shumta që ka pallati Presidencial. Sigurisht unë jam i lumtur që të kthehem në shtëpi, tha ai dje duke i dhënë kuptimin atij vendimi që ishte marrë kohë më parë. Të pakthyeshëm, pavarësisht nga jo pak presione për të zgjatur shërbimin, të marra javët e fundit. Kryeministri Renzi ka deklaruar pas vendimit të Presidentit Napolitano se e “ kishte goditur dinjiteti i skajshëm i veprimit të tij, dhe mbi të gjitha qartësia e Presidentit për të njohur barrën e moshës” për të mos e fshehur nga opinioni publik”.

Kush janë kandidatët e mundshëm për Kreun e shtetit Italian .

Giuliano Amato, 76 vjeç, eksperiencë  si gjyqtar

Sergio Mattarella, 73 vjeç, Gjyqtar i Kushtetueses

Sabino Cassese, 79 vjeç, Gjyqtar në Kushtetuese

 Piero Fassino, 65 vjeç, Kryetar i Bashkisë së Torinos

Romano Prodi, 75 vjeç, ish Kryeministër, ish President i Komisionit Europian

Walter Veltroni,  59 vjeç, ish Sekretar i PD, ish Kryeministër

Roberta Pinotti, 53 vjeçe, Ministre e Mbrojtjes

Laura Boldrini,  53 vjeçe, Presidente e Dhomës

Pietro Grasso, 70 vjeç, Presidenti i Senatit

Pier Carlo Padoan, 65 vjeç, Ministër i Ekonomisë

Anna Finoçhiaro, 59 vjeç, Kryetari e Komisionit të Senatit për Çështje Kushtetuese

Pier Ferdinando Casini,  59 vjeç, Ish President Dhomë

Paolo Gentiloni, 60 vjeç, Ministër i Jashtëm

Presidenti i Senatit, Piero Grasso, ka marrë funksionet e  Zv. Presidentit të Republikës. “Është një përgjegjësi e madhe dhe një emocion i fortë, tha ai, të përballem këto ditë me frymën e shërbimit dhe me qetësi”. Presidenti i Senatit do të jetë për javët e ardhshme deri në zgjedhjen e kreut të ri të Shtetit. Sipas kryeministrit Matteo Renzi, gjithçka do të përfundojë para fillimit të muajit shkurt, duke përsëritur atë që ai kishte thënë në ditët e fundit se në votimin e katërt që është dita e dytë, ose e tretë, ju do të keni emrin e presidentit. Numri i përgjithshëm i votuesve do të jenë 1009, por kjo shifër duhet të zbritet nga Kryetarët e Dhomave që për shkak të praktikave nuk votojnë. Përbërja e kuvendit në seancë të përbashkët përfshin 945 parlamentarë, 630 deputetë dhe 315 senatorë. 6 senatorë për jetën, përveç Ciampi, Monti, Elena Cattaneo, Piano,Rubbia e Napolitano dhe 58 delegatë rajonalë (tre për secilin rajon, përveç Val d’Aosta i cili dërgon një). Rajonet do ti publikojnë emrat mes 15 dhe 27 Janarit. Në përgjithësi 35 do të jenë eksponentë të qendrës së majtë, 22 të qendrës së djathtë dhe 1 autonomist.

 Ati i Shenjtë

Papa:”Shembulli i shërbimit të Kombit”. Papa i shpreh Napolitanos ” respekt të  sinqertë dhe vlerësim të thellë për shërbimin e tij bujare dhe shembullor ndaj kombit italian, të  luajtur me autoritet, besnikëri dhe përkushtim të palodhur për të mirën e përbashkët. Veprimi i tij i ndriçuar dhe i mençur ka ndihmuar për të forcuar në popullatë idealet e solidaritetit, unitetit dhe harmonisë”.

Matteo Renzi : Është e panevojshme për të diskutuar emra, duhet një arbitër. Është qesharake për institucionet që diskutojnë emra. Duhet të diskutojmë profilin e një arbitri të madh që ndihmon shtetin të rritet. Presidenti i ardhshëm duhet të ketë karakteristika kushtetuese që ata i quajnë grupet në pushtet nga të gjitha palët në një zgjedhje me përgjegjësi të madhe. Ne këtu po flasim për një të ardhme të institucioneve dhe jo zgjidhjen e një institucioni.

Silvio Berlusconi

Nga ana tjetër Silvio Berluskoni ka deklaruar se “ne shpresojmë që mund të arrijmë në një kryetar shteti i cili është garant i të gjithëve dhe jo i një pjese” . Mendoj se kjo është një pyetje absolutisht logjike dhe e drejtë për të kërkuar që të ketë një president i cili nuk është rezultat i tre presidentëve te majtë që e kanë sjellë këtë vend në këtë situatë jo demokratik. Situata e tanishme, e majta ka pasur Presidentin e Republikës, ka Presidentin e Senatit dhe atë të Dhomës. Ditët këtu në fund të muajit janë të rëndësishme, do të insistojmë për të mbështetur zgjedhësit tanë”.

Hollande

“Zoti President, i dashuri im Giorgio, një mik i Francës, në momentin ku përgatitej të dorëzonte postin e tij, më lejoni të shtoj zërin e Francës. Për bindjet e tij dhe ndjenjën e tij të lartë të detyrës dhe të shtetit , ai solli në nivelet më të larta vlerat e Republikës, të mirën mes dy vendeve tona” shkruan presidenti francez Francois Hollande.

Giorgio Napolitano

Njeriu i Shtetit: Fazat kryesore të viteve të Napolitanos në Presidencë.

Zgjedhjet a para , kriza ekonomike, emërimi i Mario Montit dhe e ardhmja e tij në pallatin Chigi. Zgjedhjet e 2013, mungesa e shumicës në parlament. Ftesa e forcave politike për të pranuar një mandat të dytë. Ardhja e Matteo Renzit në qeveri, hapat për reformën dhe lamtumira nga presidenca.

Zgjedhjet e para  

Rreth nëntë vjet si President i Republikës së Italisë, Giorgio Napolitano filloi  më 10 Maj 2006, Napolitano zgjidhet në votimin e katërt, me 543 vota. Mbështetur nga koalicioni i Bashkimit, nga DS, Margherita dhe të majtë radikalë.  Giorgio Napolitano u zgjodh President i Republikës në moshën 80 vjeç.   

Qeveria Prodi, zgjedhjet e parakohshme, rikthimi i Berluskonit.

Senati i Napolitanos fillon me lindjen e qeverisë së dytë të Prodit.  Pas dy viteve, qeveria bie dhe Napolitano shkrin Dhomat, pasi duke e quajtur një përpjekje të një ekzekutivi për nisjen e reformave kushtetuese. Një temë gjithmonë  e dashur për Presidentin, si ajo për të rinjtë dhe krijimin e vendeve të punës . Viti 2008 është viti i krizës së madhe ekonomike. Zgjedhjet kanë një shumicë të madhe votash me në krye Silvio Berlusconin, i cili formoi qeverinë e tij të katërt. Pas një viti, debati politik filloi ndikohet nga një dialektike e fortë mes Kryeministrit  Silvio Berluskoni dhe Presidentit të Dhomës, Gianfranco Fini.  Në 2011 është edhe viti i 150-vjetorit, Unifikimi i Italisë, ku Napolitano feston që të nxisë vendin në “kohezion’.

Në vitin 2011, letra nga Banka Qendrore Europiane, emërimi i Mario Montit 

Vera e  2011 është shumë e “nxehtë” dhe hapet me letrën e famshme. Ministri i  Ekonomisë dhe Kryeministri Silvio Berluskoni  pyeten që të “parashikojnë një buxhet të balancuar deri në  2013, me një kërkesë neto prej 1% në 2012, kryesisht nëpërmjet shkurtimit të shpenzimeve”.  Pikërisht në  korrik, diferenca midis ‘BTPs ‘ italiane dhe niveli rekord  gjermane fillon të rritet. Letra nga Banka Qendrore Europiane tregon këtë mënyrë: “Ju mund të ndërmerrni veprime të mëtejshme në sistemin e pensioneve, sfidat kryesore kanë rritur konkurrencën, veçanërisht në shërbimet, përmirësimin e cilësisë së shërbimeve publike dhe tatimit mbi të cilat janë më të përshtatshme për të mbështetur konkurrueshmërinë e biznesit dhe efikasitetin e tregut të punës dhe ‘kërkohet një  strategji e përgjithshme, radikale dhe strategji të besueshme të reformave”. Menjëherë pas marrjes së letrës në ditët e para të gushtit, kryeministri Silvio Berluskoni dhe Ministri i Ekonomisë Giulio Tremonti  kanë njoftuar një konferencë për shtyp, në të cilën kanë lajmëruar se do të rishikojnë ligjin e buxhetit. Por përpjekjet e qeverisë nuk e qetësuan tregun. Humbja e shumicës së Dhomës, në ditën e votimit  të raportit për shtetin, e bën Silvio Berlusconin të japë dorëheqjen të 8 nëntor. Në 9 nëntor 2011,  përhapja preku një nivel rekord prej 552 pikë bazë. Në të njëjtën ditë kreu i shtetit Giorgio Napolitano emëron  Mario Montin senator për jetë, për t’i dhënë atij detyrën për të formuar një qeveri  teknike. Me qeverinë e re, diferenca ‘ BTP Bund’ bie 368 pikë në 6 dhjetor 2011. Në fund të vitit, regjistrohet një  ulje  deri në 528 pikë në seancën e fundit të vitit 2011. Në muajit në vijim, ka një “rënie të konsiderueshme”. Emërimi i Mario Monti si Senator për jetë është një “investim”, një akt i “legjitimitetit politik”, siç theksojnë disa ekspertë kushtetues .

Zgjedhjet e reja të avancuara, “5 Stelle” mandati i dytë.

Në  shkurt 2013, vendi u kthye në zgjedhje. Partia shumicë, megjithëse pak, është lëvizja  “5 Stelle”, por koalicioni që merr çmimin e shumicës nga  Dhoma, i udhëhequr nga Partia Demokratike Pierluigi Bersani. Grillo thotë: “Boom” dhe kërkoi nga Presidenti i Republikës ti “jepte qeverinë” “5 Stelle-s”. Por Napolitano i përgjigjet : “ Nuk kam dëgjuar asnjë “boom “ , i vetmi ‘boom‘ që unë kujtoj është ai i viteve 50-të. Sekretari i Partisë Demokratike përpiqet për të filluar një bisedë  me Lëvizjen Grillo, por pa sukses. Hap përpara çështjen e formimit të shumicës parlamentare dhe qeverinë e re, lojë e suksesionit të Colle. Takimi i zgjedhësve të Partisë Demokratike propozon  kandidaturën e Franko Marini, në bazë të një marrëveshje në parim me qendrën, por kandidatura e ish-Presidentit të Senatit nuk ka marrë “off”. Para votimit të katërt, kur kuorumi është ulur, kuvendi i rezolutës parlamentare demokratike me aklamacion kandidaturën e  Romano Prodit.  Duket një bllokim, ndërsa “5 Stelle” (yjet), vazhdojnë  të propozojë emrin e  Stefano Rodotà, duke refuzuar çdo dialog me forcat e tjera politike. Partia Demokratike dhe qendra e djathtë fillojnë një presion shumë të fortë  mbi Giorgio Napolitano, derisa të  pranojë një mandat të dytë. Shkaku vjen mbrëmjen e 19 prill. Më 20 prill, Napolitano merr rizgjedhjen me 738 vota. Është Presidenti i tretë më i votuar i  të gjitha kohërave, pas Sandro Pertini dhe Francesco Cossiga, respektivisht në 1978 dhe në 1985, fitoi 832 dhe 752 preferencat. Napolitano mban diskutimin në të cilën deklaron publikisht për të marrë parasysh mandatin e “tij” deri në fund. Thekson se thirrjet e tij për reformë u “prishën  nga shurdhimit e forcave politike”.  Fakti që në Itali u përhap një lloj horrori në çdo sugjerim të marrëveshjeve, aleancat, ndërmjetësime, konvergjencave midis forcave të ndryshme politike, kjo është një shenjë e një regresioni, një përhapje e idesë se ne mund të bëjmë politikë pa e ditur ose duke u  njohur me problemet komplekse të qeverisje, çështjet publike dhe implikimet që pasojnë prej tyre në drejtim, pikërisht, të ndërmjetësimit, marrëveshjet, aleancat politike.

Qeveria Letta, emërim i “mençur”
Kapërcimin e krizës ekonomike, për të nisur reformat institucionale. Napolitano bën rizgjedhjen e tij për këto objektiva që bëhen busull e qeverisë së re. Një qeveri e marrëveshjeve të gjera mes PD, PDL dhe Zgjedhja Qytetare. Pierluigi Bersani merr një hap prapa nga Sekretari Demokratik. Lista e ngushtë e kandidatëve të përshtatshëm është ngushtuar në dy: ish-kryeministri Giuliano Amato dhe zëvendës sekretari i Partisë Demokratike, Enrico Letta.  Është gjithashtu faktor ‘të ngasësh’  zgjedhjen e Napolitanos, e cila në fund të fundit i jep detyrën e formimit të qeverisë Enrico Letta. 28 prill 2013, u bë Kryeministër 46 vjeç. Në fund të majit, Presidenti i Republikës emëron një komision prej 35 esesh për reforma institucionale e cila pastaj të dorëzohej  në Dhomën e Qeverisë.   Në fund të shtatorit  PDL i lë qeverinë Lettës. Angelino Alfano dhe anëtarë të tjerë themeluan  Qendrën e Re të Djathtë me mbështetjen e ekzekutivit. Shtegu i tyre është i ndarë nga ai i Silvio Berlusconi, i cili i jep jetë “Forza Italia”.

Emërimi i Matteo Renzi

Më 8 Dhjetor 2013, Matteo Renzi , Kryetari i Komunë së Firences, fiton paraprakisht dhe bëhet Sekretar i Partisë Demokratike. Në shkurt, udhëheqja e Partisë Demokratike bën thirrje për një ekzekutiv të ri. Enrico Letta jep dorëheqjen më 14 dhe në dt 22 shkurt, Napolitano i jep Partisë Demokratike mundësinë të formojë qeverinë. Në moshën 39 vjeç, Renzi është Kryeministri më i ri në histori. Lind “ Qeveria e tretë” e  mbështetur nga Partia Demokratike, qytetarë dhe nga Qendra e re Demokratike. Më 8 nëntor komentatori politik Stefano Folli shkruan në “Repubblica” një editorial me titull: “Përse Napolitano lë presidencën  në fund të vitit”. Për më tepër, tashmë në fjalimin e tij inkurajues, Napolitano kishte thënë se mandati i dytë kishte “natyrë të jashtëzakonshme” dhe “për t’u konsideruar në fund”. Në dhjetor, në një fjalim në zyrat e Larta dhe në urimet për Forcat e Armatosura, Presidenti i republikës konfirmon që se shpejti do të largohet.  31 dhjetori është data e fjalimit të tij të fundit që mban për vendin e tij duke i nxitur italianët për të kapërcyer krizën, duke kujtuar rëndësinë e të rinjve, thelbin e reformave. Këto janë fjalët e tij më të theksuara: “Besimi” “Detyrat” dhe “Shteti” .

Giorgio  Napolitano nuk është më President i Republikës Italiane. Pas gati 9 vitesh, Kreu i Shtetit ka lënë zyrën e presidencës ku kishte marrë emërimin për herë të parë në vitin 2006, dhe e kishte pranuar përsëri këtë detyrë pas 7 viteve, të kërkuara nga të gjitha partitë, me përjashtim “M5s” . Tashmë ka filluar procedura për zgjedhjen e pasardhësit të tij.“ Unë jam duke shkuar i qetë në shtëpi”. Kështu  është  shprehur Presidenti italian, Napolitano, pas dorëheqjes nga posti që e mbante prej  nëntë vitesh.