Matura/ Nesër testohen për provimin e lëndëve me zgjedhje, 50 mijë maturantë
Pas përfundimit të dy provimeve të detyruara, të Letërsisë dhe Matematikës, rreth 50 mijë maturantë do të testojnë nesër dijet e tyre në provimin me zgjedhje. Këtë vit maturantët do të përzgjedhin vetëm 2 lëndë nga lista e lëndëve me zgjedhje. Kjo, në ndryshim nga viti i kaluar ku maturantët kanë përzgjedhur 3 lëndë. Gjithashtu janë shpallur në faqen zyrtare të MASH edhe Programet Orientuese. Programet do të shërbejnë si pikë mbështetjeje, që maturanti të dijë se ku të duhet të fokusohet për të studiuar. Aty janë të përfshira temat që maturanti duhet të ketë parasysh në dhënien e provimeve me zgjedhje.
Testi i provimeve me zgjedhje
Testi për secilin nga provimet me zgjedhje do të ketë 20 pyetje, nga të cilat 10 pyetje do të jenë me përgjigje alternative (që vlerësohem me 1 pikë secila), dhe 10 pyetje të tjera do të jenë me zhvillim dhe do të vlerësohen me 30 pikë. Në total testi i provimeve me zgjedhje do të ketë 40 pikë. Maturantët apo kandidatët që do të japin këtë vit si provim vetëm një lëndë me zgjedhje, do ta nisin provimin në orën 11:00 dhe kanë kohë deri në orën 13:00 për ta përfunduar. Provimi për ta do të zhvillohet në mjedise me vete, ndërsa maturantët mbetës kanë të drejtën e riprovimit në sesionin e dytë (në vjeshtë). Brenda muajit mars institucionet përgjegjëse AKP dhe DEPU, duhet të përcaktojnë sasinë dhe llojin e testeve që nevojiten për secilin nga provimet e Maturës Shtetërore 2013 (të detyruara dhe me zgjedhje).
Ja temat ku janë ndalur specialistët për hartimin tezave të provimeve me zgjedhje.
Pra, midis 400 pyetjeve të ndryshme, hartuesit do të përzgjedhin 20 kërkesat, që do të jenë pyetjet përfundimtare të një testi për lëndët me zgjedhje. Por, duke qenë se për provimet me zgjedhje testet hartohen njëlloj për të gjithë maturantët, pavarësisht profilit të gjimnazit që ata kanë kryer. Ministria e Arsimit ka publikuar programet orientuese, si dhe shpjeguesit e tyre për lëndët me zgjedhje, në të cilat janë detajuar mjaft të dhëna të hollësishme, jo vetëm rreth temave ku duhet të përqendrohen më së shumti maturantët, por jepen edhe disa lloje të ndryshme pyetjesh që do të kenë testet e secilës lëndë me zgjedhje.
Lista e lëndëve dhe kreditet e provimeve me zgjedhje të Maturës Shtetërore 2013
Për të gjitha shkollat e mesme
Gjuhe e huaj e pare 10
Gjuhe e huaj e dyte 6
Letërsi e thelluar 5
Matematike e thelluar 5
Kimi bërthame 4
Kimi e thelluar 6
Fizike bërthamë 4
Fizike e thelluar 6
Biologji bërthamë 4
Biologji e thelluar 6
Histori bërthame 5
Histori e thelluar 9
Gjeografi bërthame 5
Gjeografi e thelluar 7
Ekonomi bërthamë 2
Ekonomi e thelluar 4
Teknologji bërthamë 2
Teknologji e thelluar 4
Qytetari 3
Psikologji 2
Filozofi 2
Sociologji 2
Vetëm për shkollat artistike
Histori muzike 6
Histori arti 6
Histori baleti 3
Vetëm për shkollat profesionale
Teori profesionale 8
Pyetjet e testeve për të gjitha shkollat e mesme
KIMI BËRTHAMË
1)Struktura dhe vetitë e lëndës: 30.5%
Ndërtimi i atomit
Periodiciteti
Lidhja kimike
Acidet dhe bazat
2)Reaksioni kimik 12.5%
Kinetika kimike
Ekuilibri kimik
3)Struktura dhe vetitë e lëndës 27.5%
Hibridizimi dhe bashkëveprimi ndërmolekular
Hidrokarburet
Grupet funksionore në përbërjet organike
Biokimia
4)Reaksioni kimik15.5%
Elektrokimia
Tipat e reaksioneve në kiminë organike
5)Struktura dhe vetitë e lëndës 14%
Uji. Tretësirat ujore
Ekonomi bërthamë
1.1 Çfarë studion ekonomia? 10%
1.2. Kërkesa oferta dhe çmimi i tregut 19%
1.3. Konsumatori në ekonominë e tregut 3 %
1.4. Fillimi i një biznesi dhe financimi i tij 11%
1.5. Prodhimi, kostoja dhe të ardhurat e firmës 7%
1.6. Struktura e tregut 6%
2.1. Qeveria dhe ekonomia 11%
2.2. Paraja dhe institucionet financiare 6%
2.3 Treguesit kryesorë makroekonomik 16%
2.4. Stabiliteti ekonomik dhe politikat makroekonomike 6%
3.1 Tregtia ndërkombëtare 5%
HISTORI BËRTHAMË
1. Qytetërimi në parahistori 1%
2. Qytetërimi botëror në antikitet (Egjipti, Mesopotamia, Greqia, Roma)4%
3. Qytetërimi botëror në mesjetë (shek. V – XV ) 3%
4. Qytetërimet në fillimet e historisë moderne 5%
5. Koha e ndryshimeve thelbësore 10%
6. Periudha e tronditjeve të mëdha (1914-1945) 8%
7. Qytetërimet bashkëkohore (1945 deri më sot) 8%
8. Parahistoria (100000 vjet – 3500 vjet më parë) 5%
9. Qytetërimi ilir (mijëvjeçari II – mijëvjeçari I para erës së re) 7%
10. Shqipëria mesjetare. Shek V – XIV 7%
11. Shqiptarët gjatë sundimit osman (shek. XV – XX) 9%
12. Shteti i pavarur shqiptar në vitet 1912-1939 9%
13. Shqiptarët gjatë Luftës II Botërore (1939-1944) 9%
14. Shqipëria gjatë regjimit komunist (1945-1990) 7%
15. Shndërrimet demokratike në Shqipëri gjatë viteve 1990- 2008 8%
BIOLOGJI BËRTHAMË
1. Studimi i së gjallës 30%
2. Trashëgimia e tipareve dhe evolucioni 24%
3. Studimi i organizmit (anatomia dhe fiziologjia e njeriut) 46%
1. Kimia e jetës 7%
2. Biologjia qelizore 15%
3. Ekuilibrat në biosferë 8%
4. Mekanizmat e trashëgimisë 12%
5. Si funksionojnë gjenet 8%
6. Origjina dhe evolucioni i jetës 4%
7. Mbrojtja, mbështetja dhe lëvizja 8%
8. Të ushqyerit dhe tretja 8%
9. Frymëkëmbimi, qarkullimi dhe ekskretimi 13%
10. Riprodhimi te njeriu 5%
11. Sistemi nervor dhe hormonal 12%
FIZIKË BËRTHAMË
1 Kinematika 9%
2 Dinamika 15%
3 Forca dhe baraspesha 3%
4 Puna dhe energjia. 10%
5 Termodinamika. 10%
6 Fusha elektrike 11%
7 Rryma elektrike 11%
8 Lëkundjet dhe valët 9%
9 Magnetizimi 11%
10 Optika valore 4%
11 Fizika moderne 7%
GJEOGRAFI BËRTHAMË
Shkenca e Tokës
1. Sistemi diellor 5%
2. Hartografia 2%
3. Gjeosistemet 17%
4. Dinamika e Tokës 9%
5. Mjedisi dhe shoqëria 2%
Gjeografia rajonale e botës
1. Gjeografia rajonale dhe tipet e rajoneve 6%
2. Europa – Karakteristika të përgjithshme dhe veçori rajonale
5%
3. Amerika e Veriut 2%
4. Amerika Qendrore 2%
5. Amerika e Jugut 2%
6. Afrika Nënsahariane 1%
7. Afrika e Veriut/Azia Jugperëndimore 2%
8. Azia Jugore 1%
9. Azia Lindore 2%
10. Azia Juglindore 1%
11. Australia, Oqeania 1%
Gjeografia e Shqipërisë dhe e trevave të tjera shqiptare
1. Vendndodhja gjeografike 2%
2. Sistemet fizike 6%
3. Sistemet humane 7%
4. Ndërveprimi njeri-mjedis 3%
5. Rajonet 22%
SOCIOLOGJI
Metodat e kërkimit sociologjik 10%
Kultura, individi, shoqëria 13%
Shoqërizimi 9%
Devianca 11%
Shtresimi gjinor dhe familja 11%
Raca dhe etniciteti 9%
Analiza sociologjike e besimeve fetare 10%
Urbanizimi dhe karakteristikat e punës në shoqëritë më të urbanizuara 11%
Shtresimi i shoqërisë dhe lëvizjet shoqërore 9%
Shoqëria tradicionale, moderne, pasmoderne 7%
FILOZOFI
Linja 1. Periudha helenike
Linja 2. Periudha romake
Linja 3. Drejtimet filozofike në shekujt e parë të erës sonë
Linja 4. Mesjeta dhe Rilindja
Linja 5. Shekulli XVII
Linja 6. Shekulli XVIII
Linja 7. Shekujt XIX dhe XX
PSIKOLOGJI
Studimi i psikologjisë 10%
Biopsikologjia 31%
Zhvillimi 21%
Njohja 21%
Variacionet mes individëve dhe grupeve 17%
QYTETARI
1 Ligji dhe ne 7%
2 Kushtetuta e Shqipërisë dhe të drejtat e njeriut 7%
3 Familja 8%
4 Shkolla 6%
5 Fëmijëria 8%
6 Rritja e fëmijës, ndryshimet 7%
7 Puna 8%
8 Mjedisi 9%
9 Shëndeti 8%
10 Ushqimi 7%
11 Konsumatori 7%
12 Siguria rrugore 9%
13 Informimi 9%
TEKNOLOGJI BËRTHAMË
Teknologjia dhe sistemet teknologjike 20 %
Komunikimi grafik 38 %
Materialet teknologjike 8 %
Strukturat dhe mekanizmat 18%
Teknologjia e prodhimit 8%
Teknologjia e shërbimeve 8%
HISTORI BALETI (VETËM PËR SHKOLLAT ARTISTIKE)
Kërcimi në shoqërinë primitive 3 %
Kërcimi në periudhën e Antikitetit 3 %
Kërcimi në Mesjetë 4 %
Kërcimi në Rilindje 10 %
Zhvillimi i baletit në Francë dhe Itali në shek. XVII-XVIII
Zhan Zhorzh Nover
Salvatore Vigano 5 %
Baleti në periudhën e Romantizmit
Philip Talioni
Fani Elsler 10 %
Krijimi i sistemit klasik europian 10 %
Zhvillimi i baletit klasik në shek. XX dhe reformat e para moderne 10 %
Baleti bashkëkohor në Europën Perëndimore 10%
Teatri i baletit në Amerikë 10 %
Tradita koreografike shqiptare 10%
Krijimi i Filarmonisë Shqiptare 10%
Baleti shqiptar 5%
HISTORI ARTI (VETËM PËR SHKOLLAT ARTISTIKE)
Arti figurativ në Antikitet (3000 vjet p.e.s – 400 e.s) 10 %
Arti në Mesjetë (shekujt XI – XV) 5 %
Rilindja Europiane (shekujt XV – XVII) 10 %
Arti barok (shekujt XVII – XVIII) 10 %
Arti i kohës së re (shekujt XVII – XX) 15 %
Arti në shekullin XX 15 %
Arti ilir dhe i qyteteve antike bregdetare 5 %
Arti bizantin 5 %
Arti pas bizantin 5 %
Arti i Rilindjes Kombëtare Shqiptare 5 %
Arti periudhës së Pavarësisë 5 %
Arti i periudhës së pas Çlirimit (1945 deri më sot) 10 %
HISTORI MUZIKE(VETËM PËR SHKOLLAT ARTISTIKE)
Muzika në Mesjetë 5 %
Muzika në Rilindje 8 %
Muzika barok 10 %
Muzika në Klasicizëm 25 %
Muzika në Romantizëm 37 %
Muzika në shekullin XX 10 %
Muzika shqiptare 5 %