Qeveria shqiptare, nëpërmjet Fondit të Ekselencës, dhënë Ministrisë së Arsimit dhe Sportit, kontribuon çdo vit me një fond prej 150 milionë lekësh për mbështetjen financiare të studentëve shqiptarë të shkëlqyer, të cilët janë pranuar të kryejnë studimet e ciklit të parë, të dytë dhe studimet e ciklit të tretë “Doktoratë” jashtë vendit, në universitetet më të mira të botës, sipas renditjes së “Times Higher Education”, si dhe për nëpunësit civilë të administratës shtetërore apo në varësi të saj për kryerjen e studimeve “Master” me kohëzgjatje 1-vjeçare. Ministria e Arsimit njofton se të interesuarit mund të zhvillojnë takime me Sekretariatin Teknik të Programit gjatë datave 6-10 shkurt 2017, në mjediset e MAS.
Administrata Këtë vit, veç mundësisë së aplikimit në dy periudha brenda vitit, u është dhënë rëndësi e madhe nëpunësve të administratës që të mund të aplikojnë për studime master 1-vjeçare në disa fusha studimi, të cilat kanë të bëjnë me politikat arsimore, shëndetësore dhe ekonomike, si dhe me fusha të ndryshme të tjera që kanë të bëjnë me administrimin publik dhe zhvillimin urban. Për këtë kategori aplikantësh, kriteri i universiteteve është në 300 më të mirët e botës. Ndërsa, detyrim për të gjithë aplikantët është që ata të kthehen të punojnë për jo më pak se 3-4 vite në Shqipëri; nëse ata nuk e përmbushin këtë kriter, duhet të kthejnë vlerën që iu është financuar nga MAS-i për studimet e tyre.
Afatet e aplikimit
Sipas udhëzimit të Ministrisë së Arsimit nr.16, datë 1.8.1024, për Fondin e Ekselencës kandidatët mund të aplikojnë në dy periudha brenda vitit. Kandidatët që do të ndjekin vitin e parë të studimeve dorëzojnë dokumentacionin e kërkuar në periudhën 1 mars-30 prill, ose në periudhën 1 gusht-30 shtator çdo vit. Ndërsa, për vitin akademik 2017-2018 dorëzimi bëhet në datat 1-15 gusht dhe faza e dytë është nga datat 1-15 tetor, ndërsa kandidatët që do të ndjekin vitin e dytë e në vazhdim, dorëzimin e dokumentacionit duhet ta kenë mbyllur nga 1-31 korrik, ose në datat 1 shtator-15 tetor, që është periudha e dytë e aplikimit.
Kriteret
Një prej kritereve kryesore për t’u bërë pjesë e programit, veçse duhet të jenë pranuar në një nga 15 apo 50 universitetet më të mira të botës, është se pas përfundimit të studimeve kandidatët duhet të kthehen dhe të punojnë 3 vjet në Shqipëri si dhe të jenë shtetas shqiptarë. Në kuadrin e reformimit të administratës publike dhe ngritjes së kapaciteteve të kësaj administrate, nga ky fond do të përfitojnë edhe punonjës të administratës shtetërore të cilët do të kryejnë studime master në një prej 300 universiteteve më të mira, për të ndjekur një program master me kohëzgjatje 1-vjeçare në 9 fusha të ndryshme studimi: Politika Publike, Administrim publik, Politika Ekonomike, Arsimore dhe Shëndetësore si dhe Urbanistikë dhe Zhvillim Urban, Menaxhim i Financave Publike, E Drejtë Administrative dhe Studime Europiane. Për nëpunësit e administratës shtetërore, kriteri i punësimit në Shqipëri është jo më pak se 4 vite. Po ashtu, edhe kriteri për përzgjedhjen e universiteteve më të mira të botës për këtë kategori është në 300 më të mirët, dhe jo në 15 apo 50 si është për kategorinë e aplikantëve të tjerë, doktorantë apo studime bachelor.
Përzgjedhja
Përzgjedhja e kandidatëve bëhet nga Ministria e Arsimit dhe Sportit, nëpërmjet Sekretariatit Teknik të Programit (STP), që është ngritur posaçërisht për përzgjedhjen e kandidatëve të Fondit të Ekselencës. STP bën verifikimin e dokumentacionit dhe njofton kandidatët me email për mbërritjen e dosjes së tyre të aplikimit dhe dokumentet shtesë që mund të duhen. ‘Fatin’ e kandidatëve nëse e kalojnë fazën e parë dhe nëse mund të kalojnë në fazën e intervistës e përcakton Komisioni i Përzgjedhjes (KP). Po ashtu, kandidatët do të informohen nëpërmjet postës elektronike nëse janë përzgjedhur apo jo për intervistën, si dhe koha se kur do të bëhet intervista. Për ata kandidatë që ndodhen jashtë vendit intervista do mund të bëhet edhe në rrugë telematike. Kandidatët fitues do të nënshkruajnë një marrëveshje me Ministrinë e Arsimit dhe Sportit. Me shpalljen e fituesve, shuma e miratuar me urdhër nga ministri paguhet në llogarinë e aplikantit në një bankë të nivelit të dytë në valutën e kërkuar. Vlera totale e miratuar nga qeveria shqiptare këtë vit për fondin e ekselencës është 150 milionë lekë. Kandidatët kanë të drejtën e përfitimit të bursës nga Fondi i Ekselencës vetëm për kohëzgjatjen zyrtare të studimeve, pasi nëse kandidatit i zgjatet kohëzgjatja e studimeve, mbështetja financiare ndërpritet.
Ndërprerja e financimit
Ndërprerja e financimit bëhet kur studenti nuk jep të gjitha provimet apo e përfundon vitin akademik me notë më të ulët se 8, apo vlerësim ndërkombëtar; kur studenti nuk plotëson detyrimet e kërkuara nga universiteti përkatës; kur studenti kërkon vetë ndërprerjen e financimit. Ndërsa studenti është i detyruar të kthejnë paratë e financuara në rastet kur përjashtohet nga universiteti, ndërpret studimet për të cilat është financuar ose në rastet kur nuk provon që të ketë aplikuar për punë në Shqipëri, të jetë i regjistruar në zyrën e punës si i papunë. Përjashtim bëjnë vetëm rastet e sëmundjeve të rënda.
